Binnenkort lanceert Europa's nieuwste raket, die vele ruimtemissies met zich meebrengt, elk met een uniek doel, een unieke bestemming en een team thuis dat hen aanmoedigt. Of het nu gaat om het lanceren van nieuwe satellieten om terug te kijken en de aarde te bestuderen, om naar de verre ruimte te gluren of om belangrijke nieuwe technologieën in een baan om de aarde te testen, de eerste vlucht van de Ariane 6 zal de veelzijdigheid en flexibiliteit van deze indrukwekkende draagraket met groot draagvermogen laten zien.
CURIE, het CUbesat Radio Interferometry Experiment van NASA, is zo'n nuttige lading die tijdens de eerste vlucht van de Ariane 6 wordt gelanceerd. CURIE gaat radiogolven meten die afkomstig zijn van de zon en andere radiobronnen aan de hemel. Zulke golven moeten in de ruimte worden gemeten, omdat ze worden geabsorbeerd door de ionosfeer van de aarde - een gebied dat zich 30 tot 600 mijl boven het aardoppervlak uitstrekt en bestaat uit geïoniseerde (geladen) gassen die ontstaan door de wisselwerking tussen zonnestraling en de bovenste atmosfeer.
CURIE bestaat uit twee ruimtevaartuigen die samen als één ruimtevaartuig worden gelanceerd en later in een baan om de aarde in tweeën worden gesplitst. Vanaf hun afzonderlijke uitkijkpunten zullen de satellieten CURIE A en B het mogelijk maken om dezelfde radiogolven vanaf twee locaties tegelijk te meten. Met behulp van de techniek van radio-interferometrische analyse kan de oorsprong van de gedetecteerde radiogolven worden gereconstrueerd.
Het belangrijkste wetenschappelijke doel van CURIE is om radio-interferometrie te gebruiken voor het bestuderen van radio-uitbarstingen van zonne-uitbarstingen, zoals zonnevlammen en coronale massa-uitbarstingen in de binnenste heliosfeer. Deze gebeurtenissen zijn de drijvende kracht achter ruimteweer, waarvan de invloed op de aarde en andere planeten wordt gevoeld wanneer ze zich voordoen, in de vorm van toenemende poollichtactiviteit en geomagnetische effecten. CURIE kan de locatie en grootte van radio-uitbarstingsbrongebieden bepalen en hun beweging vanaf de zon volgen.
Er wordt al lang gedacht aan zo'n observatorium voor radio-interferometrie in de ruimte, in een baan rond de aarde of de maan, of aan de andere kant van de maan. CURIE zal de eerste missie in zijn soort zijn om radiogolven in het frequentiebereik van 0,1 - 19 MHz vanuit de ruimte te meten. Het zal dienen als een experimenteel platform en wegbereider in de ontwikkeling van nieuwe ruimte-gebaseerde radio-observatietechnieken die belangrijk zijn voor ons begrip van de heliosferische ruimteweeromgeving en de invloed van de zon op de planeten van het zonnestelsel.
Naast de belangrijke wetenschappelijke doelstellingen zal CURIE ook bewijzen dat het concept van een speciale interferometer in de ruimte kan worden gerealiseerd met behulp van relatief goedkope CubeSats. De lancering van Ariane 6 is gepland voor juni-juli 2024. Het volgt op de enorm succesvolle Ariane 5, Europa's belangrijkste raket voor meer dan een kwart eeuw, die 117 keer vliegt tussen 1996 en 2023 vanaf Europa's ruimtehaven in Frans Guyana.
Ariane 6 is ontworpen voor alle mogelijke toekomsten. De kern is maximale veelzijdigheid. Het kan elke satelliet of lading in elk baanpad brengen. Dit wordt mogelijk gemaakt door de nieuwe, herstartbare Vinci-motor die de bovenste trap van de Ariane 6 steeds opnieuw kan starten en stoppen om missies in elke gewenste baan te brengen. Er wordt genoeg brandstof gespaard voor een laatste verbranding om in een baan om de aarde te komen en veilig terug te keren door de atmosfeer van de aarde, of om in een nabije 'graveyard orbit' te komen.
CURIE wordt gelanceerd in een cirkelvormige baan rond de aarde, op een hoogte van 580 km boven het aardoppervlak en buiten de radio-absorberende ionosfeer van onze planeet. "Toen we een plek op de eerste vlucht van de Ariane 6 kregen, was het CURIE-team erg enthousiast. Het is zo'n grote gebeurtenis in de wereld van raketten en ruimteverkenning," herinnert David Sundkvist, hoofdonderzoeker voor de missie, zich.
"Voor een team dat een nieuw concept ontwikkelt - een in formatie vliegende satellietradio-interferometer - is de lancering op de eerste vlucht van Europa's nieuwe raket als de droom van een satellietontwikkelaar die uitkomt."
De twee CURIE CubeSats - Foto: NASA
Bron: ESA