Messier 82 Foto: Siggi Kohlert

M82, ook gekend als het 'Sigaarstelsel', is samen met M81 wellicht het bekendste paar sterrenstelsels aan de nachtelijke hemel. Beide objecten zijn in eenzelfde beeldveld zichtbaar bij lage vergrotingen. Zowel M81 alsook M82 zijn spiraalstelsels. Het eerste sterrenstelsel bekijken we vanuit bovenaanzicht en het andere vanuit zijaanzicht. Enkele tientallen miljoenen jaren gelden kwam de grotere (en tien maal massievere) M81 dichtbij zijn kleinere buur welke een massale starburst veroorzaakte in M82. Beide sterrenstelsels zijn verbonden met een waterstofbrug, waarschijnlijk ook een gevolg van de dichte nadering. De kernen van de twee stelsels liggen momenteel slechts 150 000 lichtjaar van elkaar af. De massa van het M82 wordt geschat op ongeveer 70 miljard zonnemassa's. In 1961 werd M82 herontdekt, deze keer als radiobron (3C231).

Sterrenbeeld: Ursa Major
Magnitude: 8.4
Coördinaten:

• RA: 09h 55.8m
• DEC: +69° 41'

Geschiedenis

M82 werd op 31 december 1774 ontdekt door Johann Elert Bode die het object beschreef als een zeer zwak, langgerekt object. Charles Messier en Pierre Méchain observeerden het sterrenstelsel voor het eerst in het jaar 1781. Lord Rosse was de eerste astronoom die notie maakte van de verschillende stofbanden die M82 doorkruisen. Hij maakte hiervoor gebruik van zijn 180 cm telescoop.

Waarnemen

Kleine telescopen tonen weinig detail, enkel de 'sigaarvorm' is duidelijk waarneembaar. Reeds met een 10 cm telescoop is het mogelijk om onder goede omstandigheden een stofband waar te nemen. Toch zijn M82 en M81 geliefkoosde deep-sky objecten bij amateur-astronomen en astrofotografen.