Sterrenstelsels beginnen te ‘sterven’ wanneer ze stoppen met het vormen van nieuwe sterren, maar tot nu toe was het begin van dit proces bij een ver sterrenstelsel nog nooit duidelijk gezien. Met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), waarin de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) een partner is, hebben astronomen nu een sterrenstelsel waargenomen dat bijna de helft van zijn sterren-vormende gas heeft uitgestoten. De lozing van gas voltrekt zich verrassend snel: met het equivalent van 10.000 zonnen per jaar. Het onderzoeksteam denkt dat deze spectaculaire ontwikkeling in gang is gezet door een botsing met een ander sterrenstelsel.

Nieuwe waarnemingen met de Atacama Cosmology Telescope (ACT) in het noorden van Chili hebben aangetoond dat het heelal 13,77 miljard jaar oud is. Dit resultaat komt overeen met eerdere onderzoeken van de Europese satelliet Planck die tussen 2009 en 2013 de kosmische achtergrondstraling bestudeerde. Ondanks deze nieuwe resultaten blijft de discussie over de leeftijd bestaan aangezien deze gegevens niet overeen komen met metingen die eerder gemaakt werden met behulp van de Hubble ruimtetelescoop. 

Een team van astronomen onder leiding van SRON heeft tien keer meer hyperlumineuze sterrenstelsels waargenomen in het infrarood dan sterren kunnen produceren volgens theoretische modellen. Als de theorie klopt, kunnen sterren dus niet in hun eentje de helderheid voor hun rekening nemen van de helderste infraroodsterrenstelsels. Publicatie in een speciale editie van Astronomy & Astrophysics.

Astronomen bij ASTRON en de Universiteit Leiden hebben met de LOFAR-radiotelescoop een zwakke ster, zwaarder dan Jupiter, maar veel minder zwaar dan de zon ontdekt. Het is de eerste ontdekking van een bruine dwerg met behulp van radiotelescopen. De ontdekking van het object genaamd Elegast, opent een nieuw pad voor het gebruik van radiotelescopen, namelijk om zwakke objecten in de ruimte te ontdekken die nauwverwant zijn aan Jupiter-achtige exoplaneten.

Een internationaal team van onderzoekers onder Leidse leiding heeft negen gigantische botsingen in kaart gebracht van clusters van sterrenstelsels. De botsingen vonden zeven miljard jaar geleden plaats en konden worden waargenomen omdat ze deeltjes versnellen tot grote snelheden. Het is voor het eerst dat botsingen van zulke verre clusters zijn bestudeerd. De onderzoekers publiceren hun bevindingen maandagavond 2 november in het vakblad Nature Astronomy.

Dit vluchtige overblijfsel van een lang geleden gestorven ster, in de buik van de Walvis, vertoont een verontrustende gelijkenis met een schedel die in de ruimte zweeft. Deze nieuwe, verbazingwekkend gedetailleerde opname van de griezelige Schedelnevel, in prachtige bloeddoorlopen kleuren, is gemaakt met ESO’s Very Large Telescope (VLT). Deze planetaire nevel is de eerste waarvan vaststaat dat deze verband houdt met een nauwe dubbelster waar een derde ster omheen cirkelt.

Een team van internationale astronomen, onder leiding van Poolse sterrenkundigen, hebben een 'ronddolende' planeet ontdekt in ons Melkwegstelsel die net zo zwaar zou zijn als de planeet Mars. Tot op heden is dit de kleinste 'rondzwevende' planeet die in ons Melkwegstelsel werd ontdekt. Deze bijzondere planeet kon worden ontdekt doordat deze vanaf de aarde gezien voor een verder weg staande ster langs bewoog. 

Wetenschappers hebben ontdekt dat in de buurt van de polen op de maan mogelijk veel meer water opgeslagen is dan tot nu toe werd aangenomen. Dit 'maanwater' zou op onze galactische buur terug te vinden zijn in de vorm van ijs op plekken die zich al vele miljoenen jaren in de schaduw bevinden. Het zou niet alleen gaan om diepe inslagkraters maar ook om plekjes, zogeheten 'kuiltjes', waar zich ijs bevindt die misschien maar enkele centimeters diep zijn. Voor toekomstige bemande missies naar de maan is deze ontdekking van groot belang aangezien dit water kan gebruikt worden voor tal van toepassingen. 

Een internationaal team van astrofysici onder Nederlandse leiding heeft met een verbeterd model aangetoond dat botsende neutronensterren gammastraling kunnen uitstoten. Oude modellen voorspelden dat niet en wankelden sinds de fusie van twee neutronensterren in 2017 waarbij gammastraling vrijkwam. De onderzoekers publiceren hun bevindingen in het vakblad The Astrophysical Journal.

Astronomen hebben na een nieuwe analyse van bestaande Hubble-data vastgesteld dat het uiterst lichtzwakke sterrenstelsel Dragonfly44 veel minder sterrenhopen in de omringende halo van donkere materie heeft dan in 2016 is gemeld. Omdat het aantal bolhopen een goede indicator is voor de hoeveelheid donkere materie, is dit zogeheten ultradiffuse stelsel eerder een gewoon dwergsterrenstelsel, met de bijbehorende hoeveelheid donkere materie, dan een stelsel van Melkweg-achtige omvang dat vrijwel geheel uit donkere materie zou bestaan.