Het zijn moeilijke tijden voor het civiele ruimtevaartprogramma van Rusland. De afgelopen jaren heeft Rusland het aantal Sojoez-bemanningsmissies naar het internationale ruimtestation ISS teruggeschroefd en een vervanging voor het bijna 60 jaar oude Sojoez-ruimtevaartuig blijft uit. Terwijl de Verenigde Staten en China meer ruimtemissies lanceren dan ooit tevoren, gaat het met de eens zo dominante lanceringsfrequentie van Rusland bergafwaarts.
De toegang van Rusland tot de wereldmarkten droogde op nadat de Russische president Vladimir Poetin in februari 2022 het land binnenviel in Oekraïne. De gevolgen van de invasie maakten een einde aan verschillende belangrijke ruimtevaartpartnerschappen tussen Rusland en Europa. Het vermogen van Rusland om nieuwe dingen te doen in de ruimte lijkt zich te concentreren op militaire programma's zoals antisatellietwapens. Het staatsbedrijf voor ruimtevaartactiviteiten Roscosmos, het officiële ruimteagentschap van Rusland, heeft mogelijk een plan om de achteruitgang te compenseren. Eind vorige maand keurde Poetin wijzigingen goed in de federale wetgeving inzake reclame en ruimtevaartactiviteiten om “het plaatsen van reclame op ruimtevaartuigen mogelijk te maken”, zo meldde Roscosmos op zijn officiële Telegram-account.
Niets nieuws
De Russische Doema, die wordt gedomineerd door aanhangers van Poetin, heeft de wijzigingen eerder goedgekeurd. “Volgens de wijzigingen heeft Roscosmos met ingang van 1 januari 2026 het recht gekregen om reclame te plaatsen op ruimtevaartuigen die eigendom zijn van zowel het staatsbedrijf zelf als de federale overheid”, aldus Roscosmos. “De amendementen zullen een mechanisme creëren om particuliere investeringen in de Russische ruimteverkenning aan te trekken en de druk op de staatsbegroting te verminderen.” De wet vereist dat reclamesymbolen de veiligheid van ruimtevaartuigen niet in gevaar brengen. De Russische regering heeft aangegeven dat zij een tariefstructuur zal vaststellen voor reclame op ruimte objecten die eigendom zijn van de federale overheid. Roscosmos heeft dit niet gezegd, maar adverteerders die in aanmerking komen voor het aanbod zullen vermoedelijk beperkt blijven tot Rusland en zijn bondgenoten. Reclame uit het Westen zou waarschijnlijk in strijd zijn met sancties.
Raketbouwers hebben regelmatig stickers, emblemen en speciale verf op hun voertuigen aangebracht. Dit is vooral in Rusland een populaire praktijk. Meestal vertegenwoordigen deze logo's klanten en leveranciers. Soms eren ze speciale gelegenheden, zoals de 60e verjaardag van de eerste bemande ruimtevlucht door de Sovjetkosmonaut Yuri Gagarin en de 80e verjaardag van het einde van de Tweede Wereldoorlog. Het aanbrengen van commerciële reclame is ongebruikelijker, maar niet ongekend. In 2000 zou Pizza Hut naar verluidt 1 miljoen dollar hebben betaald om zijn logo op de zijkant van een Proton-raket te plaatsen die de Zvezda-servicemodule, een belangrijk onderdeel van het internationale ruimtestation ISS, lanceerde.
Ruimtevaartprogramma in moeilijkheden
De commerciële markten in de ruimte zijn de afgelopen jaren snel gegroeid, van communicatie en breedband tot nieuwe activiteiten zoals het bespioneren van andere satellieten en het produceren van medicijnen in een baan om de aarde. Maar de markt voor ruimte advertenties is nog niet echt van de grond gekomen, en Rusland lijkt een onwaarschijnlijke plek om daarmee te beginnen. Een idee van een Russisch wetenschappelijk instituut om advertenties in een baan om de aarde te plaatsen die vanaf de aarde zichtbaar zouden zijn, is gelukkig niet verder gekomen dan de conceptfase. Maar het ruimtevaartprogramma van Rusland verkeert in moeilijkheden.
Het hoofd van de belangrijkste Russische fabrikant van ruimtevaartuigen, RSC Energia, gaf in augustus een ernstige waarschuwing af en zei dat zijn bedrijf moeite heeft om de lonen te betalen en de producten van het bedrijf aan klanten te leveren. “We moeten ophouden onszelf en anderen voor te liegen over de stand van zaken en onszelf en anderen ervan te overtuigen dat alles in orde is”, zei Igor Maltsev, hoofd van Energia. Dit soort opmerkingen bieden een zeldzaam kijkje in de realiteit van het Russische ruimtevaartprogramma. Misschien zorgt een paar miljoen dollar (of een paar honderd miljoen roebel) aan advertentie-inkomsten ervoor dat sommige werknemers hun salaris krijgen, als het geld tenminste niet in iemands privékas verdwijnt.
Bron: Ars Technica
