Het bekende radiosterrenstelsel Centaurus A
Foto: ESO

De term 'radiosterrenstelsels' wordt gegeven aan sterrenstelsels waarin zich twee radiobronnen bevinden die zeer sterk zijn. Alle sterrenstelsels zenden radiostralingen uit. Deze zeer sterke radiobronnen vinden we vooral terug bij elliptische sterrenstelsels doordat deze stelsels in hun kern een zeer sterk massief zwart hebben. De radiobronnen van radiosterrenstelsels kunnen waargenomen worden door radiotelescopen. Dankzij intensieve studies van deze objecten weten we ondertussen dat de stralingsuitbarstingen kortstondig zijn (tussen de 1 000 en 10 000 000 jaar).

Deze uitbarstingen kunnen verschillende malen plaatsvinden gedurende de levensloop van een sterrenstelsel. Radiosterrenstelsels zijn meestal zeer groot waaruit vaak twee grote lobben te zien zijn die uit de kern naar buiten komen. Dankzij de radiotelescopen kunnen we deze lobben waarnemen want in zichtbaar licht zijn deze zwak. Aan hun uiteinde hebben deze vaak zeer heldere gebieden. De lobben zelf zijn eigenlijk twee grote bundels met materiaal die vanuit het centrum naar buiten worden gespuwd. Deze bundels worden ook wel "jets" genoemd en ontstaan door uitbarstingen vanuit de kern van het sterrenstelsel. Doordat zich in de kern van dergelijke grote sterrenstelsels een massief zwaar zwart gat bevindt, wordt alle materie met zeer grote snelheid aangetrokken en opgeslokt en hierdoor komt er zeer veel straling vrij. Rondom het zware zwarte gat in de kern van het sterrenstelsel bevinden zich eveneens zeer sterke magnetische krachten die ervoor zorgen dat de straling die vrij komt, samengedrukt wordt tot bundels of jets. Doordat spiraalstelsels meestal geen zwaar massief zwart gat hebben in hun centrum, wordt hierdoor geen sterke straling uitgezonden. In 2003 ontdekten astronomen een jet die afkomstig was uit spiraalstelsel 0313-192. Hierdoor vermoedt men dat het ontstaan van dergelijke jets ook te maken kan hebben met gaswolken rondom een sterrenstelsel in plaats van enkel een massief zwart gat.

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.

Dit gebeurde vandaag in 1963

Het gebeurde toen

Vanop de Bajkonoer lanceerbasis wordt de Russische ruimtecapsule Vostok 6 gelanceerd. Aan boord bevindt zich Valentina Tereshkova die hierdoor 's werelds eerste vrouw in de ruimte wordt. De missie duurt bijna drie dagen en Tereshkova vliegt tot op minder dan vijf kilometer afstand van Vostok 5 ruimtecapsule. Vlak voor het einde van de vlucht werd Teresjkova, geheel volgens plan, met een schietstoel uit de daalcabine geschoten en landde ze per parachute veilig op aarde, midden op de collectieve boerderij Pavinskij. Dit was de laatste missie uit het Russische Vostokprogramma. Foto: Roscosmos

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

Sociale netwerken