De verschillende fasen van een totale maansverduistering.
Foto: Russ Opdahl

Op vrijdagavond 27 juli 2018 kunnen we vanuit België een totale maansverduistering zien. De verduistering zal starten wanneer de Maan nog diep onder de horizon staat en is vanuit België te zien vanaf omstreeks 21u27. Aangezien dit slechts enkele minuten voor de totaliteit van de verduistering is, zullen we vanaf dan bij helder weer een prachtig zicht hebben op een volledig verduisterde Maan die op dat moment heel subtiel rood-bruin zal kleuren. Omstreeks 23u15 komt de Maan terug uit de schaduw van de Aarde en om 00u20 is de maansverduistering ten einde. 

Normaal weerkaatst de Maan het zonlicht terug naar de Aarde maar tijdens een maansverduistering kan de Maan geen zonlicht opvangen omdat de Aarde in de weg staat. Het zonlicht dat zich op dat moment door de aardatmosfeer doordringt, kleurt rood waardoor op de maan een rode gloed te zien is. De aardse atmosfeer bevat variabele hoeveelheden water (wolken, mist, nevel,…) en vaste deeltjes (meteorenstof, vulkanische as,…). Dit materiaal filtert natuurlijk het zonlicht vooraleer het in de schaduwkegel afgebogen wordt. Grote vulkaanuitbarstingen, waarbij veel as in de atmosfeer terechtkomt, zorgen dikwijls voor donkere, dieprode maansverduisteringen. Ook uitgestrekte wolkengebieden kunnen voor donkerdere eclipsen zorgen. Daarom stelde de Franse astronoom André-Louis Danjon een helderheidsschaal op voor maansverduisteringen. Deze zogeheten 'Danjon-schaal' telt vijf gradaties. Maansverduisteringen doen zich enkel voor tijdens volle Maan maar niet tijdens elke volle Maan. De baan van de Maan helt ongeveer 5,1° ten opzichte van het vlak waarin de Aarde om de zon draait, ook wel de ecliptica genoemd, en hierdoor kan een maansverduistering enkel maar plaatsvinden als de Maan zich in één van de twee punten bevindt waar het baanvlak de ecliptica snijdt. Zonsverduisteringen zijn meestal maar in een klein gebied op Aarde zichtbaar maar maansverduisteringen zijn daarentegen waarneembaar vanop elke plek waar de Maan te zien is. Niet alle maansverduisteringen zijn dezelfde. Er bestaan drie soorten: de totale, gedeeltelijke en de maansverduistering in de bijschaduw. Bij een totale maansverduistering is de Maan volledig zichtbaar en kleurt deze rood of donkerbruin afhankelijk van de hoeveelheid stof er zich in de atmosfeer van de Aarde bevindt. Tijdens dit fenomeen zal de Maan door de kernschaduw (de umbra) van de Aarde gaan. Wanneer deze slechts door een gedeelte van de umbra gaat, spreken we van een gedeeltelijke maansverduistering. Bij een maansverduistering in de bijschaduw vermindert de intensiteit van het volle maanlicht een beetje maar dit is in de praktijk nauwelijks waarneembaar.

De totale maansverduistering van 27 juli begint om 19u14 maar op dat moment is de Maan bij ons nog niet zichtbaar (onder de horizon). De Zon zal op 27 juli 2018 om 21u36 onder gaan. Wanneer de Maan omstreeks 21u30 opkomt, begint ook de totaliteit van de verduistering waardoor het begin van deze totaliteit zeer moeilijk waar te nemen zal zijn. Uiteindelijk bereikt deze eclips om 22u21 zijn maximum wanneer de Maan 5,7° boven de horizon staat. De totale fase van deze verduistering eindigt om 23u13 en om 00u20 (28 juli) is deze maansverduistering helemaal voorbij. Op dat moment staat de Maan 16,2° boven de horizon. Naast de totale maansverduistering kunnen we in de nacht van 27 op 28 juli ook de planeten Jupiter, Saturnus en Mars waarnemen. Daarnaast we die nacht ook het internationale ruimtestation ISS enkele malen zien overvliegen. 

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.

Dit gebeurde vandaag in 1946

Het gebeurde toen

De Engelse astronoom William Lassell ontdekt de Neptunusmaan Triton. Met een diameter van 2 700 kilometer is dit de grootste maan van Neptunus. Triton heeft, als enige grote maan in ons zonnestelsel, een retrograde baan. Dit wil zeggen dat deze maan tegen de draaiing van Neptunus in draait. Daarnaast heeft de baan van Triton een opmerkelijk grote hoek (23°) ten opzichte van de evenaar van Neptunus. Hierdoor vermoeden sterrenkundigen dat Triton niet is ontstaan rond Neptunus maar een object is dat later werd ingevangen. Foto: NASA

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

100%

Sociale netwerken