Lancering van een Proton raket.
Foto: Sergei Savostianov/TASS

Het Russische Khrunichev State Research and Production Space Center heeft bekend gemaakt dat het gaat stoppen met de productie van de krachtige Proton raket. Dit werkpaard van de Russische ruimtevaart zal op korte termijn vervangen worden door de nieuwe Angara A5 raket waarmee in 2014, 2020 en 2021 al testvluchten werden uitgevoerd. De Russische Proton raket werd ontwikkeld begin de jaren '60 van de vorige eeuw waarna de eerste raket van dit type in 1965 werd gelanceerd. Sindsdien werden al meer dan 420 Proton raketten gelanceerd vanop de Bajkonoer lanceerbasis in Kazachstan die zowel militaire satellieten alsook commerciële communicatiesatellieten succesvol in de ruimte brachten.

Oorspronkelijk werd de Proton raket tijdens de Koud Oorlog ontwikkeld door de Sovjet-Unie als de UR-500 raket, een intercontinentale ballistische raket voor zware (nucleaire) ladingen met een bereik van 12.000 km. Voor dat doeleinde is de Proton echter nooit ingezet. Toen men de raket vanaf 1965 ging gebruiken voor het lanceren van satellieten bleek deze heel onbetrouwbaar te zijn aangezien tal van lanceringen mislukten en kostbare satellieten verloren gingen. Echter halverwege de '70 van de vorige eeuw werden de meeste problemen met deze raket verholpen en groeide de Proton raket uit tot een zeer betrouwbaar werkpaard binnen de Russische civiele en militaire ruimtevaart. Rusland was zo tevreden over de Proton raket dat men deze in de jaren '70 en '80 ook gebruikte voor het in de ruimte brengen van de Saljoet ruimtestations en de verschillende modules van het Russische ruimtestation Mir. Voor bemande ruimtevaartmissies werd de Proton raket nooit gebruikt. Begin de jaren 2000 werd ook de Proton-M variant ontwikkeld die gebaseerd is op de oorspronkelijke Proton raket maar verbeterd werd en ook werd uitgerust met een Extra Briz-M rakettrap. Deze Briz-M rakettrap kan meerdere malen tot ontbranding worden gebracht en hierdoor satellieten heel nauwkeurig in een specifieke baan om de aarde brengen. De Proton-M werd uiteindelijk ook tientallen malen gebruikt voor commerciële missies door het Amerikaans-Russische lanceerbedrijf International Launch Services (ILS). Door de komst van SpaceX en hun succesvolle deels herbruikbare Falcon 9 raket bleek de Proton-M raket steeds minder vaak gebruikt te worden waarna men besliste de Proton raket aan te bieden aan dezelfde kostprijs als de Falcon 9 (50 tot 60 miljoen dollar). In 2022 moeten Russische Proton raketten nog de Europese ExoMars marsrover in de ruimte brengen alsook de Russische Spektr-UF ruimtetelescoop en enkele Russische Elektro-L weersatellieten.

De Proton raket zal nu vervangen worden door de nieuwe Angara A5 raket die eveneens ontwikkeld werd door het Russische Khrunichev State Research and Production Space Center. Angara raketten zijn de eerste volledig nieuwe Russische lanceersystemen die zijn ontwikkeld sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. Vandaag de dag bestaan er twee varianten van de Angara raket, de lichte Angara 1.2 variant die vrachten tot 3,8 ton in een lage baan om de aarde kan brengen en de zware Angara A5 variant die 24,5 ton tot in een lage baan om onze planeet kan brengen. Rusland wil de Angara A5 raket in de toekomst ook gebruiken voor het lanceren van een nieuwe Russische bemande ruimtecapsule dat op termijn de Sojoez ruimtevaartuigen moet vervangen. Bij zijn lancering heeft de Angara A5 raket een gewicht van 773 ton en is deze uitgerust met vier boosterraketten, een centrale rakettrap met daarbovenop een tweede rakettrap. Net zoals bij de Proton-M raket kan de Angara A5 raket worden uitgerust met een extra Briz-M rakettrap. In tegenstelling tot de Proton raketten, die allemaal gelanceerd worden vanop Bajkonoer, zullen de nieuwe Angara A5 raketten gelanceerd worden vanop de noordelijke gelegen Russische lanceerbasis Plesetsk en de nieuwe Russische lanceerbasis Vostochny. De kostprijs van een lancering van één Angara A5 raket wordt geschat op ongeveer 100 miljoen dollar. 

Leer meer over de Proton-M raket!

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.

Dit gebeurde vandaag in 2004

Het gebeurde toen

De Nederlandse ruimtevaarder André Kuipers gaat aan boord van de Sojoez TMA-4 ruimtecapsule voor een eerste keer de ruimte in. Tijdens zijn eerste ruimtemissie verblijft hij enkele dagen aan boord van het internationale ruimtestation ISS in het kader van de DELTA missie. De naam 'DELTA' is een acroniem voor Dutch expedition for life science, technology and atmospheric research maar verwijst ook naar de rivierdelta van Nederland. Gedurende het verblijf van André Kuipers aan boord van het ISS voert hij wetenschappelijke experimenten uit op vlak van biologie, geneeskunde, technologische ontwikkeling, natuurkunde en aardobservatie. Foto: ESA

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

44%

Sociale netwerken