Messier 104 Foto: Siggi Kohlert

M104, ook bekend als de 'Sombreronevel', is een zeer geliefd en bekend deep-sky object vanwege de prachtige foto van de Hubble Space Telescope. Dit spiraalvormig sterrenstelsel is een zogeheten 'edge-on' stelsel wat wil zeggen dat we het dus bekijken langs de zijkant. Het sterrenstelsel, dat zich op een afstand van ongeveer 50 miljoen lichtjaar bevindt, heeft een ongewoon duidelijke stofband die zelfs in een telescoop zichtbaar is en dat het object in twee delen verdeeld. M104, gelegen in het sterrenbeeld Virgo (Maagd), maakt deel uit van het indrukwekkende Virgocluster van sterrenstelsels. De ware diameter van de Sombreronevel wordt geschat tussen 50 000 en 140 000 lichtjaar en de massa bedraagt ongeveer 800 miljard zonsmassa's. Het sterrenstelsel beschikt ook over een grote populatie bolhopen waarvan minstens enkele honderden zichtbaar zijn vanop Aarde met grote telescopen.

Sterrenbeeld: Virgo
Magnitude: 8
Coördinaten:

• RA: 12h 40m
• DEC: -11° 37'

Geschiedenis

M104, ook gekend als NGC 4594, kwam oorspronkelijk niet voor in de bekende Messierlijst maar in 1921 werd in enkele van zijn notities opgemerkt dat de Franse kometenjager Charles Messier dit object wel kende. Daarom heeft men M104, samen met M105 en M110, toegevoegd aan zijn catalogus. De stofband werd voor het eerst opgemerkt door William Herschel in mei 1784.

Waarnemen

Men vindt M104 op de grens tussen de sterrenbeelden Virgo en Corvus. Het sterrenstelsel zou, bij goede omstandigheden, normaal al zichtbaar moeten zijn in een 10x40 zoeker van een telescoop. Met een 10 cm kijker ziet men bij lage vergroting een bolhoedvormig centrum met zwakke uitlopers. Met een 20 cm Newton ziet men goed de langwerpige structuur en op donkere plaatsen ook de stofband. Met grotere kijkers is het zeker mogelijk om de indrukwekkende stofband waar te nemen.

De indrukwekkende Sombreronevel (M104) - Foto: ESO