De Russische Zarya module
Foto: NASA

De Zarya module was de eerste module die in de ruimte werd gebracht voor de bouw van het internationale ruimtestation ISS. Deze meer dan 19 ton zware ruimtemodule behoort tot het Russische segment van het ISS en was gedurende de eerste jaren van de assemblage van het ISS één de belangrijkste onderdelen aangezien deze module dienst deed als opslagruimte en energiebevoorrader. Oorspronkelijk zou een soortgelijke module als Zarya gebruikt worden bij het Russische ruimtestation Mir maar na het stopzetten van het Mir-programma besloot men deze module te gebruiken voor de bouw van het ISS.

De naam Zarya betekent in het Engels zoveel als 'Sunrise'. Dit was de eerste module die in de ruimte gebracht werd voor de bouw van het internationale ruimtestation ISS. Tussen december 1994 en januari 1998 werd deze module gebouwd door het Russische ruimtevaartbedrijf Krunichev State Research and Production Center dat gevestigd is nabij Moskou. De bouw van deze ruimtemodule werd volledig door de Verenigde Staten betaald waardoor het officieel ook eigenaar is van de Zarya. Deze overeenkomst werd gemaakt omdat de bouw ervan in Rusland veel goedkoper bleek te zijn (ongeveer 220 miljoen dollar). Deze eerste ISS module kreeg officieel de naam Functional Cargo Block. Dit was de voornaamste module tijdens de eerste jaren van het ISS ruimtestation doordat het elektriciteit leverde aan andere modules die er aan vastgehecht werden. Daarnaast beschikt deze module ook over brandstoftanks die gebruikt worden voor koerswijzigingen en diende Zarya ook als opslagplaats van materiaal die de eerste bewoners van het ISS nodig hadden. Op 20 november 1998 werd de Zarya module door middel van een krachtige Russische Proton raket in een baan om de Aarde gebracht op een hoogte van ongeveer 400 kilometer. Op dat moment woog deze module 19,3 ton. Hiermee werd de start gegeven voor de bouw van het grootste ruimtevaartproject uit de geschiedenis van de mens. Uniek aan deze module was dat deze ontworpen werd om autonoom te kunnen vliegen gedurende de eerste zes maanden na de lancering. Wegens vertragingen tijdens de bouw van de volgende ISS module vloog de Zarya module uiteindelijk bijna twee jaar op eigen kracht rond de Aarde. In deze periode bracht het Amerikaanse ruimteveer Endeavour in december 1998 een bezoekje aan de Zarya module die de Amerikaanse Unity module probleemloos vasthechtte aan de eerste ISS-module. Uiteindelijk werd op 12 juli 2000 de tweede Russische module gelanceerd door eveneens een Proton raket. Twee weken later koppelde deze tweede Russische module, genaamd 'Zvezda', zich op eigen kracht aan de Zarya module.

Zarya heeft een totale engte van 12,99 meter en werd ontworpen om minimum vijftien jaar te kunnen functioneren. Aan deze module werden drie toegangsluiken voorzien waaraan langs de ene zijde de Amerikaanse Unity module werd bevestigd en aan de andere zijde de tweede Russische module, Zvezda. Het derde toegangsluik werd voorzien voor het koppelingen van Russische bemande Soyuz ruimtetuigen of onbemande Progress bevoorradingscapsules. Deze worden gemiddeld om de drie maand naar het ISS gebracht om de bemanningsleden van het ruimtestation te voorzien van nieuwe levensmiddelen, brandstof en experimenten. Aan weerszijden heeft de Zarya module ook een zonnepaneel die elk 10,6 meter lang zijn en 3,3 meter breed zijn. Beide panelen kunnen ongeveer drie kilowatt aan energie leveren die kan worden opgeslagen in zes grote nikkelcadmium batterijen. Doordat deze module ontworpen werd om autonoom te kunnen vliegen in een baan om de Aarde beschikt deze over twee krachtige raketmotoren waarmee grote baanmanoeuvres kunnen gemaakt worden. Daarnaast bevinden zich ook 24 grote en 12 kleine stuurraketjes (zogenaamde 'steering jets') aan de Zarya module waarmee de richting van dit gevaarte kan gewijzigd worden. Om deze motoren en jets te kunnen voorzien van brandstof heeft de Zarya module zestien externe brandstoftanks bij zich die in totaal zes ton aan brandstof kunnen opslaan.

Technische gegevens Zarya module

Technische naam: Functional Cargo Block (FGB)
Lengte: 12,99 m
Maximale diameter: 4,11 m
Gewicht: 19,3 ton
Volume: 71,5 m³
Aantal zonnepanelen: 2 (10,6 x 3,3 m)
Aantal koppelingspoorten: 3
Lanceerdatum: 20 november 1998
Lanceerbasis: Baikonur (Kazachstan)
Draagraket: Proton-K
Fabrikant: Khrunichev State Research and Production Space Center

Zarya
Illustratie van de Zarya module - Foto: NASA.

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.

Dit gebeurde vandaag in 1984

Het gebeurde toen

Lancering van het Amerikaanse ruimteveer Challenger (STS-41-G) met aan boord voor het eerst zeven astronauten. Dit was de eerste missie van een Space Shuttle waarbij zeven astronauten in de ruimte werden gebracht. Tijdens deze bemande ruimtevlucht werd voor het eerst een ruimtewandeling uitgevoerd door een Amerikaanse vrouw (Kathryn Sullivan) en een Canadese ruimtevaarder (Marc Garneau) en werd de Earth Radiation Budget Satellite (ERBS) uitgezet in de ruimte. Foto: NASA

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

100%

Sociale netwerken