Stephen Hawking
Foto: Independent

Stephen Hawking was een beroemde Brits wis- en natuurkundige en kosmoloog die tientallen binnenlandse en buitenlandse onderscheidingen in ontvangst mocht nemen. Ondanks het feit dat hij verlamd was en communiceerde via een spraakcomputer wordt hij beschouwd als één van de grootste wetenschappers van de twintigste eeuw. Zo is Stephen Hawking de ontdekker van de Hawkingstraling die ervoor zorgt dat zwarte gaten uiteindelijk verdampen. Bij het grote publiek is hij echter bekend als de schrijver van 'A brief history of Time' dat een internationale bestseller werd. Dit populair wetenschappelijk boek werd in tientallen talen vertaald en werd miljoenen keren verkocht. 

Hawkings leven

Stephen Hawking werd geboren op 8 januari 1942, precies 300 jaar na de sterfdag van de bekende natuurkundige Galileo Galilei. Zijn ouders, Frank Hawking en Isobel, woonden oorspronkelijk in het Noorden van Londen maar door de bombardementen tijdens de twee wereldoorlog moesten ze verhuizen naar Oxford. Dit komt omdat de Engelsen een akkoord hadden gesloten met de Duitsers om Oxford (en enkele andere steden) niet te bombarderen als de Engelsen op hun beurt ook enkele Duitse steden spaarden. Stephens moeder keerde terug naar Londen toen hij slechts twee weken oud was. In 1950 vond Hawkings vader een nieuwe job aan het Instituut voor Medisch Onderzoek in Mill Hill. Hierdoor verhuisde het hele gezien naar Saint Albans.

Oorspronkelijk ging Stephen Hawking naar een meisjesschool, waar ook jongens geaccepteerd werd. Enkele jaren later veranderde hij van school, deze keer ging hij naar een jongensschool. Zijn vader wou persee dat de jonge Stephen ging studeren aan het Westminster Publicer School, aangezien dat een school met een hoog aanzien was. Dit kon echter niet doorgaan omdat Stephen ziek werd tijdens de examens. Daarom moest hij verder studeren in de school, waar hij trouwens niet echt populair was. Deze meeste vonden die magere jongen maar een vreemde kerel. Hij luisterde naar klassieke muziek en niet naar pop, hij bedacht zeer complexe bordspellen, hij was geïnteresseerd in de wis- en natuurkunde. Hierdoor had Stephen Hawking maar een paar vrienden gedurende zijn jeugd.

Na zijn middelbare studies ging Stephen Hawking studeren in Oxford. Oorspronkelijk wilde Frank Hawking dat hij geneeskunde ging studeren, net als zijn vader. Stephen zag dit helemaal niet zitten dus zochten ze voor een compromis. Uiteindelijk werd dit chemie, gecombineerd met wis- en natuurkunde. Hij deed als 17-jarige student het ingangsexamen aan de universiteit waar hij makkelijk in slaagde. In die tijd stelde de natuurkundecursus in Oxford niet veel voor (zo zegt hij zelf), dus moesten Stephen en zijn medestudenten niet hard werken voor hoge punten. Na zijn studies in Oxford ging Stephen Hawking werken in Cambridge, bij het departement toegepaste wiskunde. Hij kwam daar onder de hoede van Dennis Sciama, hoewel dit niet Hawkings eerste keuze was. Oorspronkelijk had hij liever Fred Hoyle gehad, vader van de Steady State-theorie (de tegenhanger van de oerknaltheorie). Uiteindelijk bleek Sciama geen slechte keuze te zijn, aangezien Hoyle bijna constant in het buitenland verbleef en zo dus weinig aandacht kon besteden aan zijn studenten.

Stephen Hawking trouwde in het jaar 1963 met Jane Wilde. In 1967 werd hun eerste zoon geboren Robert, en in 1970 kwam er nog een dochtertje bij, Lucy. Hun tweede zoon, Timothy, werd geboren in het jaar 1979. Nadat Hawking zijn doctoraat behaalde werd hem een beurs aangeboden om te gaan werken als onderzoeker in Caius, Cambridge. In 1977 werd hij professor 'Gravitationele natuurkunde' en later ook Lucasian professor in de Wiskunde. Deze laatste titel had ook Isaac Newton, de ontdekker van onder andere de zwaartekrachttheorie.

Ziekte

Tijdens Stephen Hawkings laatste dagen in Oxford merkte hij dat hij steeds onhandiger begon te worden. Op een bepaald moment viel hij zelfs gewoon van de trap. Hierna ging hij naar een huisdokter, maar deze vond niets abnormaal. De dokter zond hem door naar een ziekenhuis waar hij twee weken lang grondig werd onderzocht. Uiteindelijk vonden de dokters het probleem, Stephen leed aan Amytrofe Laterale Sclerose (ALS), ook wel bekend onder de naam Lou Gehrich-syndroom. Dit is een ongeneeslijke ziekte die zenuwcellen aantast zodat heel het lichaam verlamd geraakt. Gelukkig is er één ding dat niet wordt aangetast, namelijk de hersenen.

Tegen het einde van zijn studies in Oxford liep Stephen reeds rond met een wandelstok. Iets later belandde hij ook in een rolstoel. Daardoor moesten hij en zijn vrouw Jane verhuizen naar een flat zonder trappen, aangezien Stephen deze niet meer kon gebruiken. Tot 1979 slaagde Jane Hawking er in om Stephen te verzorgen, maar daarna moest er een verpleegster worden ingehuurd.
Tijdens een natuurkundige congres in Genève, in 1985, liep Stephen een longontsteking op. Hierdoor moest er een snede worden gemaakt in zijn luchtpijp. na deze ingreep moest hij met machines in leven worden gehouden èn was hij zijn stem kwijt. De verantwoordelijke artsen raadden Jane aan om Stephen te laten sterven, maar dit weigerde ze. Uiteindelijk kwamen ze door deze lange, moeizame periode maar hij kon op geen enkele vlotte manier communiceren. De enigste manier was door zijn wenkbrauwen te bewegen wanneer Jane (of iemand anders) de juiste letter aanwees op een bord.

Toen een zekere Walt Woltosz hoorde van Stephens problemen stuurde hij hem een computerprogramma op waarmee hij kon schrijven door zijn ogen te bewegen. Deze woorden kon hij laten uitspreken door een spraakcomputer, met een licht Amerikaans accent. 'A brief history of Time' is onder andere met deze computer geschreven. In 1990 schiedden Stephen Hawking en Jane, omdat ze de druk van het verzorgen niet meer aan kon. Vijf jaar later, in 1995, hertrouwde Stephen met Elaine Mason. Momenteel heeft Stephen 24 uur per dag verzorging nodig, maar ondanks dit alles wordt hij nog steeds beschouwd als één van de grootste natuurkundigen aller tijden.

Wetenschappelijk werk

Stephen Hawking, gespecialiseerd in gravitationele natuurkunde, was een expert op het gebied van zwarte gaten, ook wel singulariteiten genoemd. Het fenomeen singulariteit volgde al snel uit de algemene relativiteitstheorie, maar velen beschouwden het als een onrealistisch neveneffect. Het was Hawking, samen met de wiskundige Roger Penrose, die de wetenschappelijke wereld van het bestaan van singulariteiten kon overtuigen. Zo ontdekten Hawking en Penrose samen dat de oerknal, onvermijdelijk, gepaard ging met een singulariteit. Een andere belangrijke ontdekking was de zogenaamde 'Hawkingstraling', veroorzaakt door virtuele deeltjes. Deze zorgen ervoor dat zwarte gaten langzaam massa verliezen of 'verdampen'. 

Bij 'het gewone volk' is Stephen Hawking bekend als auteur van de bestseller 'A brief history of time' waarin hij de toenmalige stand van zaken in de natuurkunde beschreef. Dit boek werd in tientallen talen vertaald en werd miljoenen keren verkocht. Enkele jaren geleden schreef Hawking een vervolg, 'The universe in a nutshell', waarin hij de moeilijkere aspecten van a brief history of time verduidelijkt (waaronder de relativiteitstheorieën). Daarnaast schreef Stephen Hawking samen met zijn zus ook enkele kinderboeken waarmee hij denkbeelden en ideeën over relativiteit en kosmologie in de vorm van verhalen probeerde te beschrijven en te verduidelijken aan kinderen en tieners. Doordat Stephen Hawking algemene bekendheid kreeg door zijn wetenschappelijke boeken en theorieën was hij ook vaak te zien op televisie en tijdens lezingen. Zo verleende hij zijn medewerking aan diverse televisieseries en kwam er in 2014 een film uit over zijn leven, The Theory of Everything, dat gebaseerd is op zijn memoires. Deze film werd wereldwijd genomineerd voor tal van prijzen en won zelfs een Oscar. Ook werd de stem van Stephen Hawking gebruikt in een nummer van Pink Floyd en ontving hij wereldwijd tal van prijzen door zijn inzet voor de popularisering van sterrenkunde en wetenschap. Stephen Hawking overleed op 14 maart 2018 in het bijzijn van zijn familie. 

Opmerkelijke en geniale quotes

De invloedrijke en populaire Stephen Hawking zullen we ons niet enkel herinneren omwille van zijn baanbrekend wetenschappelijk werk maar ook voor zijn humor en opmerkelijke uitspraken. Hieronder kan u enkele van zijn meest memorabele uitspraken terugvinden: 

  • "Look up at the stars and not down at your feet. Try to make sense of what you see, and wonder about what makes the universe exist. Be curious!"
  • "There is a fundamental difference between religion, which is based on authority, (and) science, which is based on observation and reason. Science will win, because it works."
  • "God may exist, but science can explain the universe without the need for a creator."
  • "One of the basic rules of the universe is that nothing is perfect. Perfection simply doesn't exist... Without imperfection, neither you nor I would exist."
  • "I believe alien life is quite common in the universe, although intelligent life is less so. Some say it has yet to appear on planet Earth."
  • "My advice to other disabled people would be, concentrate on things your disability doesn't prevent you doing well, and don't regret the things it interferes with. Don't be disabled in spirit as well as physically."

Dit gebeurde vandaag in 1968

Het gebeurde toen

Een Amerikaanse Atlas-Centaur raket brengt vanop de Cape Canaveral lanceerbasis in Florida het twee ton zware het Orbiting Astronomical Observatory 2 in de ruimte. Deze ruimtetelescoop, die de bijnaam 'Stargazer' kreeg, is tot begin 1973 operationeel en ontdekt ondermeer waterstofhalo's rond kernen van kometen. Foto: NASA

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

100%

Sociale netwerken