De BICEP telescoop op Antarctica
Foto: Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics

Amerikaanse wetenschappers hebben op maandag 17 maart 2014 een belangrijke kosmologische ontdekking voorgesteld. Zo beweren de wetenschappers dat ze voor het eerst de 'vingerafdruk' hebben gevonden van een extreme versnelling van de oerknal die men de 'kosmische inflatie' noemt.

Volgens astronoom John Kovac, die de belangrijke ontdekking bekendmaakte aan de universiteit van Harvard, werden één van de belangrijkste doelen uit de moderne kosmologie eindelijk bereikt doordat men een signaal heeft gevonden dat in de ruimte is achtergelaten tijdens de zogeheten 'kosmische inflatie'. Dit is een fase waarin het heelal lijkt 'over te koken' en exponentieel snel groeide in een tijdspanne van één seconde na het ontstaan van het universum, beter bekend als de oerknal. Hierdoor werden structuren die tot dan enkel op zeer kleine schaal bestonden plots tot kosmische afmetingen opgeblazen. Deze structuren kunnen sterrenkundigen vandaag de dag waarnemen met behulp van radiotelescopen waarmee men 'babyfoto's' van het heelal kan maken. Het idee rond de kosmische inflatie werd in de jaren '80 ontwikkeld om enkele aspecten uit de oerknaltheorie te verklaren. Uit deze theorie groeide uiteindelijk de voorspelling dat de kosmische inflatie moest gepaard gaan met golven van zwaartekrachtenergie die we in de sterrenkunde kennen als 'zwaartekrachtgolven'. Deze 'rimpelingen' moesten volgens astronomen een stempel hebben achtergelaten in de kosmische achtergrondstraling dat door sterrenkundigen omschreven wordt als het 'oudste licht in de ruimte'. De kosmische achtergrondstraling kwam vrij toen de eerste waterstofatomen begonnen te ontstaan. Sindsdien echoot deze straling al veertien miljard jaar doorheen het heelal. Astronomen bleven uiteindelijk met een groot probleem zitten aangezien deze theorieën alleen goed konden begrepen worden indien zich weldegelijk een kosmische inflatie heeft voorgedaan. Helaas ontbrak hier tot op heden een echt bewijs voor. Amerikaanse wetenschappers beweren nu dat ze het bewijs hiervoor eindelijk hebben gevonden aangezien men uit de verdraaiingen van de straling kan opmaken wat er voorafging aan het moment dat de achtergrondstraling vrijkwam. De 'vingerafdruk' van de kosmische inflatie zich dus diep verborgen in de subtiele details van de kosmische achtergrondstraling.

De ontdekking kwam tot stand met behulp van de Background Imaging of Cosmic Extragalactic Polarization (BICEP) telescoop die zich op Antarctica bevindt. Deze telescoop scant vanop Antarctica de sterrenhemel op zoek naar minieme effecten in de kosmische achtergrondstraling. De belangrijke ontdekking werpt nu nieuw licht op enkele fundamentele kwesties in de sterrenkunde. Zo zal deze ontdekking ongetwijfeld een invloed hebben op antwoorden die men heeft op vragen als 'waarom we bestaan?' en 'hoe is het universum ontstaan?'. Daarnaast zijn deze nieuwe resultaten ook een onweerlegbaar bewijs voor de kosmische inflatie en kunnen astronomen nu ook meer leren over het moment van de snelle expansie van het universum. De ontdekking zal ongetwijfeld nog verder worden onderzocht om te zien of het niet om een meetfout gaat maar er is in sterrenkundigen kringen en op het internet nu al sprake van een Nobelprijs. Hieronder kan u een interessant filmpje zien over deze boeiende ontdekking!

Kosmische inflatie

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.