Toon items op tag: jonge ster

Een internationaal team van sterrenkundigen onder Nederlandse leiding heeft een wervelwind van stof en gruis ontdekt in een baan rond een jonge ster. In het gruis is zich mogelijk een planeet aan het vormen. Het team van wetenschappers deed de ontdekking in de tijd die bouwers en bedenkers van een astronomisch instrument krijgen als beloning voor hun werk. Ze publiceren hun bevindingen binnenkort in het vakblad Astronomy & Astrophysics.

SPHERE, een instrument van de Very Large Telescope van ESO dat voor het zoeken naar planeten wordt gebruikt, heeft het eerste bevestigde beeld vastgelegd van een planeet die gevangen zit in de stofrijke schijf rond een jonge ster. De jonge planeet baant zich een weg door de oerschijf van gas en stof rond de zeer jonge ster PDS 70. De gegevens suggereren dat de atmosfeer van de planeet bewolkt is. Astronomen onder leiding van een groep van het Max-Planck-Institut für Astronomie in Heidelberg, Duitsland, hebben een spectaculaire momentopname gemaakt van de planeetvorming rond de jonge dwergsterPDS 70.

De Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) heeft voor het eerst de sneeuwgrens van water binnen een protoplanetaire schijf kunnen onderscheiden. Deze grens geeft aan waar de temperatuur in de schijf rond een jonge ster ver genoeg zakt om sneeuw te kunnen vormen. Door een spectaculaire toename van de helderheid van de jonge ster V883 Orionis warmde het binnenste deel van de schijf snel op, waardoor de sneeuwgrens veel verder naar buiten opschoof dan normaal is voor een protoster en deze voor het eerst kon worden waargenomen. De resultaten van de waarnemingen worden op 14 juli 2016 gepubliceerd in het tijdschrift Nature.

Voor het eerst hebben astronomen complexe organische moleculen – de bouwstenen van het leven – gedetecteerd in de protoplanetaire schijf rond een jonge ster. De ontdekking, gedaan met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), bevestigt opnieuw dat de omstandigheden waaruit aarde en zon zijn voortgekomen niet uniek zijn in het heelal. De resultaten worden op 9 april 2015 gepubliceerd in het tijdschrift Nature.

Deze nieuwe opname van ALMA, de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array, geeft een ongekend gedetailleerd beeld van de planeten-vormende schijf rond een jonge ster. Dit zijn de eerste waarnemingen waarbij ALMA in haar bijna-definitieve configuratie is gebruikt – nooit eerder zijn op submillimetergolflengten zulke scherpe beelden gemaakt.

Een internationaal team van astronomen zijn met behulp van de Japanse Subaru-telescoop op Hawaii tot de vaststelling gekomen dat er zich in een stofschijf rondom de ster J1604 wellicht één of meerdere planeten bevinden. Voor het eerst konden de onderzoekers een duidelijke infraroodopname maken van de boog van stofdeeltjes waarop te zien is dat het centrale deel van de stofschijf niet zo leeg is als deze het eerste zicht lijkt.

Astronomen hebben met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) een cruciaal stadium in de geboorte van reuzenplaneten waargenomen: enorme gasstromen die een leemte in de materieschijf rond een jonge ster overbruggen. Vermoed wordt dat zulke stromen, die nog nooit eerder rechtstreeks zijn waargenomen, worden veroorzaakt door grote planeten die aangroeien door gas uit hun omgeving op te slokken.