In de avond van vrijdag 10 januari 2020 vindt een gedeeltelijke maansverduistering in de bijschaduw plaats. De maan beweegt zich op dat moment door de bijschaduw van onze planeet waardoor er op een deel van het maanoppervlak minder direct zonlicht valt. Deze gedeeltelijke maansverduistering is in zijn geheel zichtbaar vanuit België en Nederland maar is niet zo spectaculair als een totale maansverduistering. In de praktijk zal deze volle maan iets minder helder zijn dan anders.
Wanneer?
De gedeeltelijke maansverduistering in de bijschaduw van vrijdag 10 januari 2020 begint om 18u07 en bereikt omstreeks 20u10 het maximum. Op dat moment bevindt de maan zich op een hoogte van ongeveer 30°. De eclips eindigt uiteindelijk om 22u15.
Wat is een maansverduistering?
Een maansverduistering is een astronomisch fenomeen dat plaatsvindt wanneer de Zon, de Aarde en de Maan zich op één lijn bevinden met de Aarde in het midden. Normaal weerkaatst de maan het zonlicht terug naar de aarde maar tijdens een maansverduistering kan de maan geen zonlicht opvangen omdat de aarde in de weg staat. Het zonlicht dat zich op dat moment door de aardatmosfeer doordringt, kleurt rood waardoor op de maan een rode gloed te zien is. Maansverduisteringen doen zich enkel voor tijdens volle maan maar niet tijdens elke volle maan. De baan van de maan helt ongeveer 5,1° ten opzichte van het vlak waarin de aarde om de zon draait, ook wel de ecliptica genoemd, en hierdoor kan een maansverduistering enkel maar plaatsvinden als de maan zich in één van de twee punten bevindt waar het baanvlak de ecliptica snijdt. Zonsverduisteringen zijn maar in een klein gebied op Aarde zichtbaar maar maansverduisteringen zijn daarentegen waarneembaar vanop elke plek waar de maan te zien is. Tijdens een maansverduistering doet zich op de maan een zonsverduistering voor.
Niet alle maansverduisteringen zijn dezelfde. Er bestaan drie soorten: de totale, gedeeltelijke en de maansverduistering in de bijschaduw. Bij een totale maansverduistering is de maan volledig zichtbaar en kleurt deze rood of donkerbruin afhankelijk van de hoeveelheid stof er zich in de atmosfeer van de aarde bevindt. Tijdens dit fenomeen zal de maan door de kernschaduw (de umbra) van de aarde gaan. Wanneer deze slechts door een gedeelte van de umbra gaat, spreken we van een gedeeltelijke maansverduistering. Bij een maansverduistering in de bijschaduw (penumbra) vermindert de intensiteit van het volle maanlicht een beetje maar dit is in de praktijk nauwelijks waarneembaar. Hierdoor is een gedeeltelijke maansverduistering in de bijschaduw het minst spectaculair.
Illustratie van een maansverduistering - Foto: NASA