Grafische voorstelling van stukjes ruimteafval rondom de Aarde
Foto: NASA

Het Amerikaanse leger, de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA en verschillende satellietoperatoren maken zich zorgen om een Russische Breeze M rakettrap die op 16 oktober 2012 is ontploft in een baan om de Aarde. De explosie van de rakettrap zorgde voor honderden kleine stukjes ruimteafval die een potentieel gevaar kunnen betekenen voor het internationaal ruimtestation ISS, wetenschappelijke en militaire satellieten. 

Op 6 augustus 2012 werd vanop de Russische Bajkonoer lanceerbasis in Kazachstan een krachtige Proton draagraket gelanceerd met aan boord de Indonesische Telkom 3 en Russische Express MD2 communicatiesatellieten. Beide kunstmanen zouden door de Proton raket uitgezet worden in een geostationaire baan om de Aarde maar doordat er tijdens de derde ontbranding van de Breeze M rakettrap een probleem was ontstaan, konden de satellieten niet in de juiste baan worden uitgezet. De Breeze M is de laatste rakettrap van de Proton raket en heeft bij de lancering een gewicht van 19,8 ton. Op het moment van het probleem bevond zich aan boord van Breeze M rakettrap nog meer dan de helft brandstof en bevond de rakettrap zich in een elliptische baan om de Aarde (265 km x 4990 km). Doordat de brandstof aan boord van de Breeze M zeer ontvlambaar is, ligt dit wellicht aan de oorzaak waarom de rakettrap op 16 oktober 2012 is geëxplodeerd. Anderzijds kan de botsing met een ander stuk ruimteafval eveneens aan de oorzaak liggen van de explosie.

Amerikaanse militaire instellingen zoals het Joint Space Operations Center houden zoveel mogelijk stukjes ruimteafval door middel van radars en telescopen constant in de gaten en zijn ervan overtuigd dat de Breeze M explosie een nieuwe 'wolk' van honderden kleine brokstukken heeft veroorzaakt die zich in een baan om de Aarde voortbeweegt. Dit was de derde maal, sinds 2007, dat een Russische Breeze M rakettrap uit elkaar spat in een baan om de Aarde na mislukte lanceringen. Tijdens twee vorige incidenten in 2007 en 2010 ontstonden er volgens NASA na het uit elkaar spatten van de Breeze M telkens meer dan honderd stukjes ruimteafval. Een andere gefaalde Breeze M rakettrap, die in augustus 2011 werd gelanceerd, is nog steeds intact. NASA heeft wel al laten weten dat er tot op heden nog geen gevaar is geweest voor het internationaal ruimtestation ISS. Indien een stuk ruimteafval gevaarlijk dicht bij het ISS lijkt te komen, kan men de baan van het ruimtestation aanpassen. 

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.