De twee banen om de Aarde van de Europese ADM-Aeolus satelliet en de Starlink satelliet van SpaceX op het moment van de mogelijke botsing.
Foto: ESA

De Europese ruimtevaartorganisatie ESA heeft op 2 september 2019 bekend gemaakt dat het de baan van één van zijn satellieten heeft moeten aanpassen om een botsing te vermijden met een satelliet van SpaceX. Het Amerikaanse private ruimtevaartbedrijf SpaceX bracht in mei van dit jaar maar liefst 60 satellieten in de ruimte in het kader van het Starlink ruimteprogramma. Eén van deze satellieten, Starlink 44, stevende af op de Europese ADM-Aeolus aardobservatiesatelliet van ESA waardoor er plots een 'collision avoidance manoeuvre‘ moest worden uitgevoerd.

Dat de lancering van maar liefst 60 satellieten door SpaceX in mei 2019 voor heel wat ongerustheid zorgde, was al snel duidelijk maar dat een potentiële botsing er zo snel al zou aankomen had ongetwijfeld niemand verwacht. De 60 Starlink satellieten van SpaceX werden allemaal in een lage baan om de Aarde gebracht maar drie daarvan kwamen in een lagere koers dan gepland om de Aarde terecht. Deze drie satellieten zijn ook onbestuurbaar en vormen dan ook een groot risico voor andere satellieten. Eén van deze drie satellieten, Starlink 44, stevende volgens ESA af op de ADM-Aeolus aardobservatiesatelliet waardoor de baan van deze kunstmaan plots moest worden aangepast. Na het moment dat er een mogelijke botsing zou kunnen plaatsvinden, gaf de ADM-Aeolus satelliet een teken van leven zodat ESA wist dat er geen botsing had plaatsgevonden. Op Twitter liet ESA weten dat het voor de eerste maal een zogeheten 'collision avoidance manoeuvre‘ had uitgevoerd om een mogelijke botsing te vermijden. Tijdens dit speciaal manoeuvre werd de baan van ADM-Aeolus met 350 meter verhoogd. Ondanks het feit dat het ditmaal allemaal goed afliep, toont dit nog maar eens dat het enorm druk begint te worden rond onze planeet. Zo bevinden er zich vandaag de dag duizenden satellieten rond de Aarde waarvan een groot deel niet meer controleerbaar zijn. De kans op een botsing stijgt dan ook fors. Een botsing in de ruimte tussen twee satellieten zou een bijzonder groot probleem voor de ruimtevaart kunnen zijn. Zo zou dit een hoop ruimtepuin opleveren die op hun beurt nieuwe risico's vormen voor andere satellieten. Als we weten dat SpaceX en andere commerciële bedrijven nog vele duizenden satellieten in de ruimte willen brengen, baart dit bij heel wat mensen en organisaties zorgen. Met de vele honderden Starlink satellieten van SpaceX wil het Amerikaanse bedrijf in de toekomst wereldwijd breedbandinternet aanbieden. Daarom pleiten ESA en andere ruimtevaartorganisaties om satellieten in de toekomst te voorzien van kunstmatige intelligentie waardoor uitwijkmanoeuvres makkelijker en automatisch kunnen worden uitgevoerd zodat dat de mens niet meer op het laatste nippertje moet ingrijpen. 

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.