De Sojoez TMA-09M crew
Foto: NASA / Roscosmos

Op woensdag 29 mei 2013 zijn drie ruimtevaarders, vanop de Bajkonoer lanceerbasis in Kazachstan, vertrokken voor een reis naar het internationale ruimtestation ISS. Aan boord bevonden zich de Russische kosmonaut Fyodor Yurchikhin, de Amerikaanse astronaute Karen L. Nyberg en de Europese ruimtevaarder Luca Parmitano die ongeveer zes maanden lang gaan werken en leven aan boord van het ISS.

De meer dan zeven ton zware Sojoez TMA-09M ruimtecapsule vertrok om 22u31 Belgische tijd vanop de Bajkonoer lanceerbasis en werd in de ruimte gebracht door middel van een bijhorende Sojoez draagraket. Zoals steeds werd het ruimtetuig negen minuten na de start van de lancering uitgezet in een lage baan om de Aarde. Uiteindelijk koppelde de Sojoez TMA-09M zich al om 04u10 Belgische tijd vast aan de Rassvet module van het internationale ruimtestation ISS toen beide tuigen met een snelheid van ongeveer 28 000 kilometer per uur boven de Stille Oceaan vlogen. Enkele uren later werden de toegangsluiken tussen de Sojoez en het ISS geopend waarna de drie ruimtevaarders verwelkomd werden door de huidige ISS-bewoners. Dit was de tweede maal dat een bemande Sojoez zich in minder dan zes uur na de start van de lancering vasthecht aan het ruimtestation. In het verleden duurde de vlucht van een Sojoez ruimtetuig naar het ISS steeds twee dagen. Ook de Amerikaanse Space Shuttles deden er steeds twee dagen over om het ISS te bereiken. Gedurende de voorgaande reizen van Sojoez ruimtetuigen naar het ISS werd de baan van het ruimtetuig geleidelijk opgetrokken aangezien het ISS in een baan om de Aarde draait op een hoogte van ongeveer 400 kilometer. De nieuwe, verkorte reis naar het ruimtestation duurt nu vier omwentelingen om de Aarde en is voor de ruimtevaarders aan boord van de Sojoez veel aangenamer aangezien zij geen twee dagen moeten leven in een piepkleine ruimte. Ook voor het Russische vluchtleidingscentrum biedt een korte reis naar het ISS meer voordelen aangezien er veel minder vluchtleiders nodig zijn en men op die manier kosten kan besparen. Tijdens de eerste 90 minuten na de lancering moet de Sojoez wel enkele cruciale baanmanoeuvres uitvoeren zodat het bemande ruimtetuig het ISS snel kan inhalen. Bekijk onderaan dit artikel het filmpje van de lancering.

Internationale crew

Aan boord van de Sojoez TMA-09M ruimtecapsule bevonden zich de Russische kosmonaut Fyodor Yurchikhin, de Amerikaanse astronaute Karen L. Nyberg en de Europese ruimtevaarder Luca Parmitano. Voor de ervaren kosmonaut Fyodor Yurchikhin is dit al zijn vierde ruimtemissie. Yurchikhin werd in 1997 geselecteerd als kosmonaut. Alles samen verbleef de 54-jarige gewezen testpiloot al meer dan 370 dagen in de ruimte en maakte hij al tweemaal deel uit van een langdurige ISS-missie. Yurchikhin ging driemaal de ruimte in aan boord van een Amerikaanse Space Shuttle en voerde in zijn hele carrière al vijf ruimtewandelingen uit. De Amerikaanse astronaute Karen L. Nyberg werd in 2000 door NASA geselecteerd als ruimtevaarder en ging in mei 2008 een eerste maal de ruimte in aan boord van het ruimteveer Discovery (STS-124). Op dat moment werd zij de 50ste vrouw die ooit de ruimte in ging. Oorspronkelijk had Nyberg, die gehuwd is met astronaut Douglas Hurley, ook deel moeten uitmaken van de STS-132 missie maar wegens medische problemen werd zij toen vervangen. Voor de 36-jarige Italiaanse ruimtevaarder Luca Parmitano is dit zijn eerste ruimtevlucht. De gewezen gevechtspiloot werd in 2009, samen met vijf anderen, door ESA geselecteerd als ruimtevaarder en werd in februari 2011 aangeduid als één van de crewleden van de Expedition 36 en 37 missies. Parmitano is de vijfde Europeaan die een langdurige ISS-missie zal uitvoeren. De missie van Parmitano aan boord van het ISS krijgt de naam 'Volare' wat in het Italiaans zoveel betekent als 'vliegen' en een verwijziging is naar populaire Italiaanse muzieknummer. Nu de drie ruimtevaarders zich aan boord van het ISS bevinden, kunnen zij starten aan het tweede deel van de Expedition 36 missie. Vanaf september 2013 gaan de drie deel uitmaken van de Expedition 37 missie. 

Drukke agenda

Yurchikhin, Nyberg en Parmitano gaan aan boord van het ruimtestation drukke tijden tegemoed. Zo verwelkomen zij in juni 2013 de vierde Europese ATV-vrachtmodule en krijgen zij in augustus ook het bezoek van een Japanse HTV-vrachtmodule. Ook Rusland zal eind juli een onbemande Progress vrachtmodule in de ruimte brengen met als eindbestemming het internationale ruimtestation. Daarnaast hopen de drie ruimtevaarders ook nog eens wekelijks 35 uur te spenderen aan wetenschappelijk onderzoek. Karen Nyberg zal ondermeer meewerken aan studie van het beendergestel en gaat samen met wetenschappers verder uitzoeken hoe het komt dat het zicht van ruimtevaarders achteruit gaat wanneer ze terugkeren naar de Aarde. Luca Parmitano zal samen met de Amerikaan Chris Cassidy op 9 en 16 juli 2013 ook twee ruimtewandelingen uitvoeren. 

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.