Een Progress bevoorradingstuig in een baan om de Aarde
Foto: NASA

Het hoofd van het Russische ruimtevaartagentschap Roscosmos heeft op woensdag 29 april 2015 laten weten dat het Progress 59 bevoorradingstuig helemaal verloren is en dat deze wellicht volgende week zal opbranden in de atmosfeer van de Aarde. Kort na de geslaagde lancering bleek het ruimtetuig plots wild rond zijn as te draaien waarna men besliste om de koppeling met het internationale ruimtestation ISS te annuleren.

Het Russische onbemande Progress 59 bevoorradingstuig, met aan boord ongeveer drie ton aan vracht, vertrok op 28 april 2015 om 09u09 Belgische tijd vanop de Bajkonoer lanceerbasis in Kazachstan en werd in de ruimte gebracht met behulp van een Sojoez draagraket. Vrijwel meteen na het uitzetten van de Progress in een baan om de Aarde merkten vluchtleiders problemen op met de telemetrie. Zo ontving men in het vluchtleidingscentrum geen confirmatie of de KURS-antenne zich had ontplooid en of het propulsiesysteem onder druk werd gebracht voor aankomende baanmanoeuvres. Het laatste signaal dat men ontving was de bevestiging dat de twee zonnepanelen zich hadden opengevouwen. Op rechtstreekse videobeelden afkomstig van de Progress 59 zag men in het vluchtleidingscentrum ook duidelijk dat het ruimtevaartuig snel rond zijn as draaide (zie video onderaan dit artikel) en dus niet stabiel rond de Aarde cirkelde. Gedurende de volgende vier omwentelingen om de Aarde probeerden Russische vluchtleiders tevergeefs om de Progress terug onder controle te krijgen. Oorspronkelijk was de koppeling van de Progress 59 met het ISS voorzien voor dinsdag 28 april maar dit werd uitgesteld naar donderdag 30 april op voorwaarde dat vluchtleiders het ruimtevaartuig opnieuw onder controle krijgen. Uiteindelijk bleek dat een koppeling met het ISS op 30 april niet haalbaar was aangezien men geen contact meer kon leggen met het bevoorradingstuig. Nu Rusland er niet meer is in geslaagd om terug controle te krijgen over de Progress 59 beschouwd men het ruimtevaartuig als volledig verloren. Verwacht wordt dat het onbemande ruimtevaartuig volgende week zal opbranden in de atmosfeer van de Aarde. Volgens Roscosmos is de kans klein dat brokstukken van de Progress 59 zullen neerkomen op Aarde. 

Tot op heden is het nog steeds onduidelijk wat de oorzaak is van het probleem met de Progress 59. Vluchtleiders sluiten echter niet uit dat het probleem te wijten is aan de Sojoez rakettrap die de Progress 59 in de ruimte heeft gebracht. Voor de ruimtevaarders aan boord van het internationale ruimtestation, die bestaan uit drie Russen, twee Amerikanen en een Italiaanse astronaute, is dit een grote tegenvaller aangezien de Progress 59 het ruimtestation moest bevoorraden van voedsel, water, zuurstof, kledij en brandstof. Rusland bekijkt momenteel of de lancering van een volgend Progress bevoorradingstuig kan worden vervroegd. Ondanks deze mislukte missie zijn Russische Porgress bevoorradingstuigen wel zeer betrouwbaar en veilig. Zo werden sinds de eerste missie in 1978 al meer dan 140 Progress ruimtevaartuigen gelanceerd waarvan slechts enkele missies mislukten of voor problemen zorgden. 

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.