Heelal
Met behulp van de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) hebben astronomen een heldere quasar geïdentificeerd. Ze ontdekten dat deze niet alleen de helderste quasar in zijn soort is, maar ook het allerhelderste object dat ooit is waargenomen. Quasars zijn de heldere kernen van verre sterrenstelsels en worden van energie voorzien door superzware zwarte gaten. Het zwarte gat in deze recordbrekende quasar wordt per dag een zonsmassa zwaarder en is daarmee het snelst groeiende zwarte gat tot nu toe.
Op 14 februari is ESA's ruimtetelescoop Euclid met zijn onderzoek van het donkere heelal begonnen. De komende zes jaar zal Euclid miljarden sterrenstelsels observeren in 10 miljard jaar kosmische geschiedenis. Euclid, een van de meest nauwkeurige en stabiele ruimtetelescopen ooit gebouwd, werd gelanceerd op 1 juli 2023. Tijdens de eerste maanden in de ruimte hebben teams in heel Europa de missie aangezet, getest en voorbereid op routinematige wetenschappelijke waarnemingen. Deze 'routine' wetenschappelijke waarnemingen zijn echter geen peulenschil.
In ons meest eenvoudige begrip van ons zonnestelsel worden planeten in de baan van onze zware ster, de zon, getrokken. Maar wat gebeurt er met objecten ter grootte van een planeet die geen ster hebben? Een team astronomen dat Jupiter-massa binaire objecten (JuMBO's) in de Orionnevel bestudeert, krijgt een nieuw begrip van deze ongewone systemen. Deze massieve, vrij zwevende objecten worden in een baan om elkaar heen getrokken. Deze nieuwste bevindingen zijn afkomstig van waarnemingen door de Karl G. Jansky Very Large Array (VLA) van het National Radio Astronomy Observatory van de Amerikaanse National Science Foundation en NASA's James Webb Space Telescope.
Sterverscheurende zwarte gaten zijn overal aan de hemel als je maar weet hoe je ze moet zoeken. Dat is de boodschap van een nieuwe studie van MIT-wetenschappers die vandaag verschijnt in Astrophysical Journal. De auteurs van het onderzoek melden de ontdekking van 18 nieuwe verstoringen door getijden (TDE's), extreme gevallen waarbij een ster in de buurt door getijden in een zwart gat wordt getrokken en aan stukken wordt gescheurd. Terwijl het zwarte gat zich tegoed doet, geeft het een enorme energie-uitbarsting af in het hele elektromagnetische spectrum.
Tijdens een onderzoek naar waterstofgas (HI) in LSB-sterrenstelsels (LSB = Low Surface Brightness) heeft een astronoom een ongebruikelijke ontdekking gedaan, die vandaag is gepresenteerd tijdens een persconferentie op de jaarlijkse bijeenkomst van de American Astronomy Society. Voor dit onderzoek werden 350 unieke sterrenstelsels bestudeerd en de astronomen gebruikten verschillende grote radiotelescopen over de hele wereld, waaronder de Green Bank Telescope van de National Science Foundation, de Arecibo Telescope en de Nançay Radio Telescope.
De Einstein Probe van de Chinese Academy of Sciences (CAS) is op 9 januari 2024 in de ruimte gebracht met een Chang Zheng (Long March) 2C raket vanaf het Xichang Satellite Launch Centre in China. Met de succesvolle lancering begon de Einstein Probe aan zijn missie om de hemel te onderzoeken en te jagen op uitbarstingen van röntgenlicht van mysterieuze objecten zoals neutronensterren en zwarte gaten.
Deze nieuwe foto van NGC 2264, ook wel bekend als de "Kerstboomcluster", toont de vorm van een kosmische boom met de gloed van stellaire lichtjes. NGC 2264 is in feite een cluster van jonge sterren, met leeftijden tussen ongeveer één en vijf miljoen jaar oud, in onze Melkweg, ongeveer 2500 lichtjaar van de aarde verwijderd. De sterren in NGC 2264 zijn zowel kleiner als groter dan de zon, variërend van sterren met minder dan een tiende van de massa van de zon tot sterren met een massa van ongeveer zeven zonnen.
Een internationaal team van sterrenkundigen onder Nederlandse leiding heeft voor het eerst een tweedimensionale inventaris gemaakt van ijs in een planeetvormende schijf van stof en gas rond een jonge ster. Ze deden dat met de James Webb-ruimtetelescoop. De onderzoekers publiceren hun bevindingen op 6 december in het vakblad Astronomy & Astrophysics.
Vandaag onthult ESA's Euclid ruimtemissie haar eerste full-colour beelden van de kosmos. Nooit eerder was een telescoop in staat om zulke haarscherpe astronomische beelden te maken van zo'n groot deel van de hemel en zo ver in het verre heelal te kijken. Deze vijf beelden illustreren het volledige potentieel van Euclid; ze laten zien dat de telescoop klaar is om de meest uitgebreide 3D-kaart van het heelal tot nu toe te maken en een aantal van zijn verborgen geheimen te onthullen.
Magnetars zijn de sterkste magneten in het heelal. Deze supercompacte uitgedoofde sterren met ultrasterke magnetische velden zijn overal in ons Melkwegstelsel te vinden, maar astronomen weten niet precies hoe ze ontstaan. Nu hebben onderzoekers, met behulp van diverse telescopen verspreid over de hele wereld, waaronder faciliteiten van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO), een levende ster ontdekt die waarschijnlijk een magnetar zal worden. De ontdekking van dit nieuwe stertype, een zware magnetische heliumster, werpt licht op de oorsprong van zogeheten magnetars.
James Webb Space Telescope
Astrofotografie
Ruimtevaart in China
Dit gebeurde vandaag in 1990
Lancering van het Amerikaanse ruimteveer Discovery (STS-41) met aan boord het Amerikaans-Europese zonne-observatorium Ulysses. In 1994 onderzocht Ulysses de zuidpool van de Zon en in 1995 de noordpool. In 1999 en 2000 werden de poolgebieden van de Zon nogmaals gepasseerd. Ulysses was de eerste ruimtesonde die de poolgebieden van de Zon bestudeerde. Foto: NASA
Redacteurs gezocht
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerSteun Spacepage
Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.
