Exoplaneten
Leven gedijt bij een stabiele temperatuur. Die wordt op Aarde gewaarborgd door de koolstofcyclus. Wetenschappers van SRON, VU en de RUG hebben nu een model ontwikkeld dat voor exoplaneten voorspelt of er een koolstofcyclus aanwezig is, mits de massa, grootte van de kern en hoeveelheid CO2 bekend zijn.
Voor het eerst zijn er tekenen gevonden van een planeet die een ster buiten het Melkwegstelsel doorkruist. Dit intrigerende resultaat, waarbij gebruik is gemaakt van NASA's Chandra X-ray Observatory, opent een nieuw venster voor het zoeken naar exoplaneten op grotere afstanden dan ooit tevoren. De mogelijke exoplaneet kandidaat bevindt zich in het spiraalstelsel Messier 51 (M51), ook wel het Draaikolkstelsel genoemd vanwege zijn kenmerkende profiel. Exoplaneten worden gedefinieerd als planeten buiten ons zonnestelsel. Tot nu toe hebben astronomen alle andere bekende exoplaneten en kandidaten in het Melkwegstelsel gevonden, bijna allemaal op minder dan ongeveer 3 000 lichtjaar van de aarde. Een exoplaneet in M51 zou ongeveer 28 miljoen lichtjaar van de aarde verwijderd zijn, wat betekent dat hij duizenden keren verder weg zou zijn dan die in de Melkweg.
De Very Large Telescope Interferometer (VLTI) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) heeft de ‘diepste’ en scherpste beelden tot nu toe gemaakt van de omgeving van het superzware zwarte gat in het centrum van ons Melkwegstelsel. De nieuwe beelden zoomen twintig keer verder in dan vóór de VLTI mogelijk was, en hebben astronomen op het spoor gebracht van een nooit eerder waargenomen ster nabij het zwarte gat. Door de baanbewegingen van de sterren in het Melkwegcentrum te volgen, heeft het team ook de meest nauwkeurige meting tot nu toe gedaan van de massa van het centrale zwarte gat.
Met behulp van de CHEOPS-ruimtetelescoop is een internationaal team, bestaande uit onderzoekers van de universiteiten van Bern en Genève en van het National Centre of Competence in Research (NCCR) PlanetS, er voor het eerst in geslaagd de vervorming van een exoplaneet te detecteren. Door sterke getijdenkrachten lijkt het uiterlijk van de planeet WASP-103b meer op een rugbybal dan op een bol.
Drie pas ontdekte planeten draaien gevaarlijk dicht om sterren die het einde van hun leven naderen. Van de duizenden buitenaardse planeten die tot nu toe zijn gevonden, hebben deze drie gasreuzenplaneten, die voor het eerst zijn ontdekt door de NASA TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) missie, enkele van de kortste perioden of banen rond subreuzen of reuzensterren. Een van de planeten, TOI-2337b, zal in minder dan 1 miljoen jaar door zijn gastheerster worden opgeslokt, sneller dan enige andere planeet die momenteel bekend is.
Een groep astronomen, onder leiding van Thomas Mikal-Evans van het Max Planck Instituut voor Astronomie, heeft de eerste gedetailleerde meting gedaan van de atmosferische omstandigheden aan de nachtzijde van de hete Jupiter WASP-121b. Door metingen van de dagzijde op te nemen, hebben ze bepaald hoe water van fysische toestand verandert wanneer het zich beweegt tussen de hemisferen van de exoplaneet WASP-121 b.
Het aantal bevestigde exoplaneten is net de 5.000 gepasseerd, wat neerkomt op een 30 jaar durende ontdekkingsreis onder leiding van de ruimtetelescopen van de NASA. Nog niet zo lang geleden leefden we in een heelal met slechts een klein aantal bekende planeten, die allemaal rond onze zon draaiden. Maar een nieuwe reeks ontdekkingen markeert een wetenschappelijk hoogtepunt: Het bestaan van meer dan 5000 planeten buiten ons zonnestelsel is nu bevestigd.
Een team onder leiding van onderzoekers van de Universiteit van Montreal heeft bewijs gevonden dat twee exoplaneten die rond een rode dwergster draaien "waterwerelden" zijn, waar water een groot deel van de hele planeet uitmaakt. Deze werelden, gelegen in een planetenstelsel op 218 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Lier, zijn anders dan alle andere planeten in ons zonnestelsel. Het team, onder leiding van Caroline Piaulet van het Trottier Institute for Research on Exoplanets (iREx) van de Universiteit van Montreal, publiceerde vandaag een gedetailleerde studie van dit planetenstelsel, bekend als Kepler-138, in het tijdschrift Nature Astronomy.
Astronomen hebben met de Gemini South-telescoop in Chili, die door het NOIRLab van NSF wordt geëxploiteerd, het eerste bewijs waargenomen dat een stervende zonachtige ster een exoplaneet heeft opgeslokt. Het "rokende pistool" van deze gebeurtenis werd gezien in een lange en laagenergetische uitbarsting van de ster, het kenmerk van een planeet die langs het oppervlak van een ster scheert. Dit nooit eerder geziene proces kan het uiteindelijke lot van de aarde inluiden wanneer onze eigen zon over ongeveer vijf miljard jaar het einde van haar leven nadert.
Een team van astronomen heeft met behulp van waarnemingen van de Hobby-Eberly Telescoop (HET) van het McDonald Observatorium van de Universiteit van Texas in Austin een van de langste gasstaarten ontdekt die ooit zijn waargenomen bij het ontsnappen van een planeet. De planeet, HAT-P-32b, is bijna twee keer zo groot als Jupiter en verliest zijn atmosfeer door middel van dramatische stralen helium die zich voor en achter hem ontvouwen terwijl hij door de ruimte reist.
Het heelal
Theorie
Objecten in het heelal
James Webb Space Telescope
Astrofotografie
Ruimtevaart in China
Dit gebeurde vandaag in 1966
Vanop de Cape Canaveral lanceerbasis in Florida wordt de Gemini 11 ruimtecapsule in een baan om de Aarde gebracht. Aan boord bevinden zich de twee Amerikaanse astronauten Charles "Pete" Conrad en Richard F. Gordon. Tijdens deze ruimtevlucht werd een koppeling uitgevoerd met een Agena rakettrap (Agena Target Vehicle) en werden er twee ruimtewandelingen uitgevoerd door Richard Gordon. Foto: NASA
Redacteurs gezocht
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerSteun Spacepage
Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.
