Astronomen hebben ESO’s Very Large Telescope en een aantal radiotelescopen elders ter wereld gebruikt om een bizar stellair duo op te sporen en te onderzoeken. Het om elkaar heen draaiende tweetal bestaat uit de zwaarste neutronenster die tot nu toe is opgespoord en een witte dwergster. Dankzij deze vreemde nieuwe dubbelster kan Einsteins zwaartekrachtstheorie – de algemene relativiteitstheorie – sterker op de proef worden gesteld dan tot nu toe mogelijk was.
Astronomen hebben met de nieuwe ALMA-telescoop (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array) meer dan 100 van de meest ‘vruchtbare’ stervormende sterrenstelsels in het vroege heelal gelokaliseerd. ALMA is zo krachtig dat het in slechts een paar uur tijd evenveel van deze stelsels heeft geobserveerd als alle andere soortgelijke telescopen in een decennium.
Deze mooie samenscholing van heldere blauwe sterren is de sterrenhoop NGC 2547, een groep pas gevormde sterren in het zuidelijke sterrenbeeld Zeilen. Deze opname is gemaakt met de Wide Field Imager van de 2,2-meter MPG/ESO-telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla in Chili.
Op ongeveer 35 miljoen lichtjaar van de aarde, in het sterrenbeeld Eridanus, staat het spiraalstelsel NGC 1637. In 1999 werd de serene aanblik van dit stelsel verstoord door de verschijning van een zeer heldere supernova. Astronomen die de nasleep van deze explosie met de Very Large Telescope van de ESO-sterrenwacht op Paranal onderzochten, hebben ons een verbluffend beeld van dit betrekkelijk nabije sterrenstelsel verschaft.
Waarnemingen met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) laten zien dat de hevigste geboortegolven van sterren in het heelal veel eerder plaatsvonden dan tot nu toe werd gedacht. De resultaten verschijnen in een reeks artikelen die op 14 maart 2013 in het tijdschrift Nature en de Astrophysical Journal verschijnen.
Na bijna een decennium van nauwkeurige waarnemingen heeft een internationaal team van astronomen de afstand tot ons buurstelsel, de Grote Magelhaense Wolk, nauwkeuriger kunnen meten dan ooit. De nieuwe meting verbetert ook onze kennis van de snelheid waarmee het heelal uitdijt – de Hubble-constante – en is van cruciaal belang voor het oplossen van het raadsel van de donkere energie, die de kosmische uitdijing versnelt.
Waarschijnlijk hebben astronomen met ESO’s Very Large Telescope voor het eerst een planeet-in-wording waargenomen die nog in een dikke schijf van gas en stof genesteld zit. Indien bevestigd, zal deze ontdekking onze kennis van de vorming van planeten sterk doen toenemen en astronomen in staat stellen om de huidige theorieën aan een waarneembaar object te toetsen.
Een nieuwe opname van ESO’s VISTA-telescoop toont een hemels landschap van gloeiende gaswolken en slierten stof rond hete jonge sterren. De infraroodfoto plaatst de stellaire kraamkamer NGC 6357 in een verrassend nieuw licht. Hij maakt deel uit van een nog lopende VISTA-survey die de Melkweg in kaart brengt om meer inzicht te krijgen in de structuur van ons sterrenstelsel.
Zeer gedetailleerde nieuwe waarnemingen met ESO’s Very Large Telescope (VLT) van het restant van een duizend jaar oude supernova hebben aanwijzingen opgeleverd omtrent het ontstaan van de kosmische straling. Voor het eerst wijzen de waarnemingen erop dat snel bewegende deeltjes in de supernovarest de voorlopers van deze straling zijn.
Deze opname, gemaakt met de Wide Field Imager van de 2,2-meter MPG/ESO-telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla in Chili, toont de heldere sterrenhoop NGC 6520 en de naastgelegen donkere wolk Barnard 86. Dit kosmische duo steekt duidelijk af tegen de gloed van het helderste deel van de Melkweg – een gebied dat zo dicht met sterren is bezaaid, dat er bijna geen donker stukje hemel meer te zien is.
Deze nieuwe opname van ESO toont een deel van een wolk van stof en gloeiend gas die de Zeemeeuwnevel wordt genoemd. Deze sliertige rode wolken tussen de sterren, die op intrigerende wijze met donkere wolken zijn verweven, maken deel uit van de ‘vleugels’ van de hemelse vogel. De nieuwe opname is verkregen met de Wide Field Imager van de 2,2-meter MPG/ESO-telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla, Chili.
Een nieuwe opname van het Atacama Pathfinder Experiment (APEX) in Chili geeft een schitterend beeld van kosmische stofwolken in het sterrenbeeld Orion. Terwijl deze dichte interstellaire wolken op zichtbare golflengten donker en allesverhullend lijken, kan de LABOCA-camera van de APEX-telescoop de warmtegloed van het stof detecteren en de schuilplaatsen van sterren-in-wording zichtbaar maken. Maar één van deze donkere wolken is niet wat het lijkt.
Een indringende nieuwe opname van ESO toont een donkere wolk waarin nieuwe sterren ontstaan, met daarnaast een groepje heldere sterren die al uit hun stofrijke stellaire kraamkamer tevoorschijn zijn gekomen. De foto is gemaakt met de 2,2-meter MPG/ESO-telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla, in het noorden van Chili. Het is de beste opname in zichtbaar licht die ooit van dit vrij onbekende object is gemaakt.
Deze nieuwe infraroodopname van ESO’s VISTA-telescoop geeft een buitengewoon detailrijk beeld van de bolvormige sterrenhoop 47 Tucanae. Deze sterrenhoop telt miljoenen sterren en zijn kern bevat veel exotische exemplaren met ongewone eigenschappen. Het onderzoek van sterrenhopen als 47 Tucanae kan ons leren begrijpen hoe zulke buitenbeentjes ontstaan en elkaar beïnvloeden.
Astronomen hebben met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) een cruciaal stadium in de geboorte van reuzenplaneten waargenomen: enorme gasstromen die een leemte in de materieschijf rond een jonge ster overbruggen. Vermoed wordt dat zulke stromen, die nog nooit eerder rechtstreeks zijn waargenomen, worden veroorzaakt door grote planeten die aangroeien door gas uit hun omgeving op te slokken.
Sommige mensen zien er op hun 90ste nog prima uit, terwijl anderen al voor hun 50ste aftakelen. Dat wijst erop dat een oud uiterlijk soms meer een kwestie van levensstijl is dan van leeftijd. Uit nieuw onderzoek met de 2,2-meter MPG/ESO-telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla en de Hubble-ruimtetelescoop van NASA en ESA blijkt dat dit ook voor sterrenhopen geldt.
Een krachtig nieuw instrument, KMOS geheten, is met succes getest op de Very Large Telescope van de ESO-sterrenwacht op Paranal (Chili). KMOS registreert infrarood licht en heeft de unieke eigenschap dat het 24 objecten tegelijk kan onderzoeken. Dat levert – veel sneller dan tot nu toe mogelijk was – cruciale gegevens op die inzicht moeten geven in de manier waarop sterrenstelsels in het vroege heelal tot ontwikkeling zijn gekomen.
Ter gelegenheid van de inauguratie van de VLT Survey Telescope van de ESO-sterrenwacht op Paranal, die vandaag in Napels heeft plaatsgevonden, is een spectaculaire nieuwe foto vrijgegeven van de Carinanevel. De foto van dit bekende stervormingsgebied is gemaakt met assistentie van Sebastián Piñera, de president van Chili, tijdens diens bezoek aan de sterrenwacht op 5 juni 2012.
Waarnemingen met ESO’s Very Large Telescope (VLT), de Gemini South-telescoop en de Canada-France-Hawaii Telescope (CFHT) hebben het bestaan van een nieuwe klasse van sterrenstelsels aan het licht gebracht. Vanwege hun vreemde vorm en kleur hebben zij de bijnaam ‘tuinboonstelsels’ gekregen. De stelsels, die aan het gloeien worden gebracht door het intense licht uit de omgeving van een monsterachtig zwart gat, behoren tot de zeldzaamste objecten in het heelal.
Astronomen hebben met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) ontdekt dat het buitenste deel van de stofschijf rond een bruine dwerg millimeter-grote korreltjes kan bevatten zoals die ook in de schijven rond pasgeboren sterren voorkomen. Deze verrassende ontdekking roept twijfels op over de bestaande theorieën over het ontstaan van rotsachtige planeten ter grootte van de aarde.
Astronomen hebben met behulp van ESO’s Very Large Telescope (VLT) een quasar ontdekt die materie uitstoot met een kracht die zeker vijf keer groter is dan wat ooit is waargenomen. Quasars zijn de extreem heldere kernen van sterrenstelsels, die door superzware zwarte gaten worden aangedreven. Veel quasars stoten kolossale hoeveelheden materie uit, en deze uitstoot speelt een sleutelrol bij de evolutie van sterrenstelsels.
Na zestien dagen in de ruimte te hebben verbleven (STS-73), keert het Amerikaanse ruimteveer Columbia met aan boord zeven astronauten terug naar de Aarde. Tijdens deze bemande ruimtevlucht werden tientallen experimenten uitgevoerd aan boord van het tweede United States Microgravity Laboratory. Foto: NASA
Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.