Sterrenbeelden aan de sterrenhemel.
Foto: Babak Tafreshi

Een sterrenbeeld is een verzameling sterren die ogenschijnlijk een figuur vormen wanneer we deze sterren met denkbeeldige lijnen verbinden. Vanop aarde lijken deze sterren die een sterrenbeeld vormen dicht bij elkaar te staan maar in het heelal bevinden deze sterren zich vele lichtjaren van elkaar. Sterrenbeelden hebben een rijke geschiedenis en hebben veelal namen gekregen die afkomstig zijn uit de Griekse of Romeinse mythologie of van dieren. de huidige indeling van de sterrenbeelden is voornamelijk gebaseerd op de sterrenatlas die in 1603 werd uitgegeven door de Duitse sterrenkundige Johannes Bayer. In dit artikel bespreken we het minder bekende sterrenbeeld Kleine waterslang (Hydrus).

Mythologie

De oude Griekse mythologie rond Hydrus is dat het de vriend en geheime hulp was van de veel grotere Hydra. Hydrus is een waterserphant, geen monster en kan geen nieuw hoofd krijgen na een onthoofding, wat bij Hydra wel kan.

Algemeen

Het sterrenbeeld Hydrus (Kleine waterslang) is een klein sterrenbeeld aan de zuidelijke hemel en is in grootte het 61ste sterrenbeeld. Dit sterrenbeeld bevindt zich tussen de twee bekende Magelhaense Wolken en is één van de twaalf sterrenbeelden die in de 16de eeuw voor het eerst op een kaart of globe werd opgenomen door de Nederlandse astronoom Petrus Plancius aan de hand van waarnemingen die gemaakt werden door de Nederlandse zeevaarders Pieter Dirkszoon Keyser en Frederick de Houtman. Net als veel andere sterrenbeelden werd ook Hydrus uiteindelijk opgenomen in Johann Bayer's steratlas Uranometria.

Hydrus

Aangrenzende sterrenbeelden

  • Dorado
  • Eridanus
  • Horologium
  • Mensa
  • Octans
  • Phoenix
  • Reticulum
  • Tucana

Wat zijn de belangrijkste sterren?

De helderste ster in het sterrenbeeld Hydrus (Kleine waterslang) is beta Hydri. Deze ster heeft een visuele helderheid van magnitude 2,8 en bevindt zich op een afstand van 24,3 lichtjaar van de Aarde. Het is één van de oudste sterren in de buurt van de Zon. De tweede helderste ster in dit sterrenbeeld is alpha Hydri. Deze ster is ook gekend als de 'Kop van Hydrus' en heeft een visuele helderheid van magnitude 2,9. Alpha Hydri is 80% groter dan onze Zon en is dubbel zo zwaar als onze eigen ster. In het sterrenbeeld Hydrus bevindt zich ook een heldere rode reus (gamma Hydri) met een visuele helderheid van magnitude 3,2.

Welke andere objecten zijn er te vinden in Hydrus?

Het sterrenbeeld Kleine waterslang (Hydrus) bezit niet veel noemenswaardige deep-sky objecten. Eén van de objecten die we in deze constellatie terugvinden, is IC 1717. Dit hemellichaam werd eind de 19de eeuw ontdekt door de Deense astronoom John Louis Emil Dreyer die toen een klein en zwak object waarnam in de buurt van de ster eta-2 Hydri. Later werd op dezelfde coördinaten niets meer gevonden waardoor men vermoed dat Dreyer een zwakke komeet heeft waargenomen. In het sterrenbeeld Hydrus vinden we ook het sterrenstelsel PGC 6240 terug. Dit sterrenstelsel is ook gekend onder de naam 'White Rose Galaxy' en bevindt zich op een afstand van ongeveer 345 miljoen lichtjaar van ons. Een ander sterrenstelsel dat we in het sterrenbeeld Hydrus terugvinden, is NGC 1511. Dit spiraalvormig sterrenstelsel heeft een visuele helderheid van magnitude 11 en is daardoor enkel zichtbaar met grotere telescopen.

Het sterrenstelsel PGC 6240 in het sterrenbeeld Hydrus - Foto: ESA/NASA

Sander

Vancanneyt Sander

Oprichter & beheerder van Spacepage & Poollicht.beSterrenkunde en ruimteweer redacteur.