Messier 13
Foto: Siggi Kohlert

De 'Grote Hercules cluster' of M13 is één van de kostbaarste juwelen aan de nachtelijke hemel en de beste bolvormige sterrenhoop die op het noordelijke halfrond kan worden waargenomen. Enkel Omega Centauri en 47 Tucanae zijn helderder. Deze bekkende bolhoop, gelegen in het sterrenbeeld Hercules, bevat ongeveer 400 000 sterren en heeft een werkelijke diameter van ongeveer 140 lichtjaar. In het centrum is de dichtheid enorm hoog. M13 werd geselecteerd als een doel voor één van de eerste radioberichten om naar mogelijk intelligent buitenaards leven te sturen vanaf de Arecibo Observatorium in Puerto Rico. Indien een vreemde intelligente beschaving in de 'Grote Hercules Groep' bestaat, zullen wij hun antwoord na 50 000 jaar nog niet ontvangen hebben doordat M13 op een afstand van 25 000 lichtjaar van de Aarde is verwijderd.

Sterrenbeeld: Hercules
Magnitude: 5.8
Coördinaten:

  • RA: 16h 41.7m
  • DEC: +36° 28'

Hercules

Geschiedenis

M13 werd oorspronkelijk door Edmond Halley, bekend van het voorspellen van de terugkeer van de komeet ontdekt die nog steeds zijn naam draagt. Aangezien M13 zichtbaar is met het blote oog is het waarschijnlijk dat M13 al bij vroege beschavingen gekend was.

Waarnemen

M13 is een object dat door elke waarnemer steeds weer opnieuw wordt waargenomen, net zoals M31, M42 en M45. Onder goede omstandigheden is het mogelijk om de cluster met het blote oog waar te nemen als een zwak vlekje tussen de sterren Èta en Zèta Herculis. Men vindt deze bolvormige sterrenhoop ongeveer in het midden tussen deze twee sterren. In een binoculair of zoeker lijkt M13 op een donzige lichtbal. Met een kleine telescoop is het reeds mogelijk om enkele randsterren op te lossen en met telescopen vanaf 15 cm is het mogelijk om de cluster tot in het centrum op te lossen. Eenmaal de cluster volledig is opgelost is, heeft men een adembenemend zicht!