Zonnevlam
Foto: NASA

Een zonnevlam is een grote explosie op de zon die plaats vind wanneer de opgeslagen energie in getwiste magnetische velden (meestal boven de zonnevlekken) plotseling vrijkomt. De vlammen produceren een uitbarsting van straling over het elektromagnetisch spectrum, van radiogolven tot X-stralen en gamma-stralen.

Wetenschappers classificeren deze zonnevlammen aan de hand van de helderheid van de X-stralen in de golflengte tussen de 1 en 8 angstroms.

Categorieën

X-klasse zonnevlammen

Deze zonnevlammen zijn de grootste en zwaarste. Deze uitbarsting heeft grote gevolgen op Aarde wanneer de zonnevlek centraal op de zonneschijf zoals een wereldwijde radiouitval (radio black-out), langdurende radiatiestormen en extreem poollicht. Ook satellieten kunnen hierdoor schade oplopen.
Een subklasse hierin zijn de zeer uitzonderlijke super X-klasse zonnevlammen (zwaarder dan X10), dit zijn uitbarstingen die tot tien keer zwaarder zijn dan een X-klasse zonnevlam. Gelukkig komen deze uitbarstingen niet vaak voor want de gevolgen op Aarde kunnen zeer extreem zijn en leiden tot nog zwaardere schade op Aarde en aan satellieten. De zwaarste uitbarsting tot nu toe was een X21 klasse zonnevlam

M-klasse zonnevlammen

De middenmoot zijn de halfgrote zonnevlammen. Meestal zorgen deze voor kleine radiostoringen in de poolgebieden. Kleine radiatiestormen kunnen zich voordoen wanneer er een M-klasse zonnevlam plaatsvond. Enkel de zware en langdurige M-klasse zonnevlammen kunnen voor poollicht zorgen in de Lage Landen.

C-klasse zonnevlammen

Dit zijn kleine zonnevlammen die weinig of bijna geen waarneembare effecten hebben hier op Aarde.

A & B-klasse zonnevlammen

Erg kleine zonnevlekken kunnen ook opflakkeren en resulteren en kleine B klasse zonne-uitbarstingen. In het zonneminimum komt de zonneactiviteit niet veel hoger dan de A-klasse.

De volgende figuur toont een grafiek genomen in juli 2000 en toont een serie van zonnevlammen.

Elke categorie van X-stralen zonnevlammen is onderverdeeld in 9 ondercategorieën gaande van C1 tot C9; M1 tot M9 en X1 tot X9. Het is wel mogelijk dat er sterkere zonnevlammen de ruimte inschieten, deze blijven ook X-flares maar met eeen hogere waarde dan 9. Het record ligt momenteel op een X-28 die in oktober 2003 uitbarstte op de zon.
In de figuur hierboven zien we 3 grote zonnevlammen, namelijk X2; M6 en X6

Als je de ge-update grafiek in detail gaat bekijken, staan daar natuurlijk die vlammen niet op; met onderstaande tabel kan je ze er zelf uithalen!

KlassePiek (W/m2)tussen 1 en 8 Angstroms
B  I < 10-6
C  10-6 = I < 10-5
M  10-5 = I < 10-4
X  I > = 10-4
Sander

Vancanneyt Sander

Oprichter & beheerder van Spacepage & Poollicht.beSterrenkunde en ruimteweer redacteur.